သမိုင်းဆိုင်ရာ နှင့် ဗဟုသုတများ

 ဂုဏ္ရွိန္ျမင့္ခ့ဲသည့္ ရခုိင္သမုိင္း (သတင္းေဆာင္းပါး) ♥ ♥ ♥ ♥ ♥ ♥ ♥  “ဇာတိပုညဂုဏ္မာန” တုိ႔ႏွင့္ ျပည့္စုံလွသည္ဟု ဘဂၤလားပင္ လယ္ကမ္းေျခတြင္ နာမည္ထင္ရွားလွသည့္ ရခုိင္လူမ်ိဳးတုိ႔၏ သမုိင္းသည္ ဂုဏ္ယူ၀င့္ၾကြားဖြယ္ရာမ်ားႏွင့္ ျပည္ စုံကုံလုံလွေပသည္သာမက အာရွႏွင့္အေရွ႕ေတာင္အာရွတုိ႔၏ ႏုိင္ငံေရး၊ စစ္ေရး၊ စီးပြားေရးႏွင့္ လူမႈေရးက႑မ်ား၌ တက္တက္ၾကြၾကြ ပါ၀င္ပတ္သက္ေနခ့ဲေပေသးသည္။ ေရွးရခုိင္ႀကီးတုိ႔ ႏွစ္ေပါင္းရာစုမ်ားစြာ ျပဳစုပ်ိဳးေထာင္ခ့ဲေသာ ရခုိင္ျပည္ႀကီးသည္ အေရွ႕ေတာင္အာရွေဒသသုိ႔ ဗုဒၶသာသနာေတာ္ စတင္ျဖန္႔ခ်ိရာ ဘုမိနက္သန္အရပ္တစ္ခုလည္း ျဖစ္ခ့ဲေပ၏။ ေအဒီေလးရာစုမွစ၍ ရခုိင္၌ လွ်မ္းလွ်မ္းေတာက္ထြန္းကားခ့ဲေသာ ေ၀သာလီသည္ အေနာက္လက္တစ္ကမ္းရွိ အိႏၵိယယဥ္ေက်းမႈကုိ အေရွ႕အရပ္ရွိ ဧရာကမ္းသုိ႔ေရာက္ ေပါက္ေအာင္ တစ္နည္းတစ္ဖုံပ်ံ႕ႏွံ႔ေစခ့ဲေပ၏။ ထုိ႔အျပင္ ကုန္သြယ္မႈၾကား စခန္းတစ္ခုလည္း ျဖစ္ခ့ဲေပ၏။ ဓည၀တီသားတုိ႔ ႀကိဳးစားလုံ႔လျပဳကာ ျပန္ဆုိခ့ဲေသာ အႏၵိယဂႏၶ၀င္ ၀တၳဳပုံျပင္မ်ား က်မ္းဂန္မ်ားတုိ႔ကုိလည္း အေရွ႕အရပ္သုိ႔ ေစတနာဗလပြျဖင့္ လက္ေဆာင္ေပးခ့ဲေပ၏။ ရခုိင္ဘုရင္ ပရိမ္ျပည္ရွင္ ပေဒသရာဇာ(၁၁၂၃-၁၁၃၉) မင္းႀကီး၏ ဗုဒၶအဘိသိက္ေတာ...

အာနႏၵစျႏၵမင္းေက်ာက္စာႏွင္႔ ရခုိင္ေ၀သာလီေခတ္  သဂၤါယနာ   ************************************* =================================== ေမာင္ျဖဴ(ႀကြီတဲကၽြန္း) ✏ ✏ ✏ ✏ ✏ ✏                  အာနႏၵစျႏၵမင္းေက်ာက္စာကုိ အဓိပၸာယ္အျပည့္စုံဆုံး ေဖာ္ႏုိင္ဖတ္ႏုိင္ခဲ႔သူမွာ ေအာက္စဖုိ႔စ္ တကၠသိုလ္ ေဘလီေယာေကာလိ္ပ္မွ ပါေမာကၡ E.H Johnston ျဖစ္သည္။ ပါေမာကၡဂၽြန္စတင္သည္ ရန္ ကုန္ၿမိ႕မွပုိ႔ေပးေသာ အာနႏၵစျႏၵမင္းေက်ာက္စာ မင္ကူးဓာတ္ပုံမ်ားကုိ ေလ႔လာၾကည့္ရႈျပီး အဂၤလန္မွ ေန ၍ ဖတ္ခဲ႔သည္ဟုဆုိသည္။  သူ၏ Some Sanskrit Inscriptions of Arakan စာတမ္းကုိ ႏိုင္ငံျခားသား တစ္ဦးအျမင္ျဖင္႔  ေရးသားတင္ျပခဲ႔ေသာေၾကာင္႔ ရခုိင္ေဒသအတြင္း သကၠရာဇ္ျဖစ္စဥ္၊  သဂၤါယနာျဖစ္စဥ္မ်ားကုိ အာနႏၵစျႏၵမင္းေက်ာက္စာႏွင္႔ ဆက္စပ္ေတြးေခၚ မႈမရွိခဲ႔ျခင္းေၾကာင္႔ အာနႏၵစျႏၵမင္း၏ကုသုိလ္ ေကာင္းမႈမ်ားကုိ ကမၺည္းေရး ထုိးေၾကညာထားေသာ ၾသဘာစာ ဟု ေရးသားေဖာ္ျပခဲ႔ျခင္းျဖစ္ သည္ ဟုယူဆရသည္။           ဂၽြန္စတင္ စာတမ္းထြက္လာၿပီး ေနာက္ပုိင္း ထုတ္ေ၀ေရးသား ၾကေသာစာအုပ္စာ...

ရခိုင္တို႔ လူေသရင္ သျဂႋဳလ္ပံု အစဥ္အလာ။ ★ ★ ★ ★ ★ ★ ★ ★ ★ ★ ★ ★ ★  ဗဟုသုတ။..... ျမင္းမိုရ္ ဦးတိုက္နဲ႔ နန္းေတာ္ဦးတိုက္ ရခိုင္ျပည္မွာ အစဥ္အလာအရ အသုဘမီးသျဂႋဳလ္တယ္၊ ေျမျမဳပ္သျဂႋဳလ္တ့ဲအခါ။ ေျမာက္အရပ္ကို ေခါင္းရင္းထား သျဂႋဳလ္လည့္ရွိၾကတယ္။ ေျမာက္အရပ္မွာ ျမင္းမိုရ္ေတာင္ ရိွတ့ဲအရပ္လို႔ ယူဆၿပီး အ့ဲလို သျဂႋဳလ္တာျဖစ္တယ္။ ဒါကို ျမင္းမိုရ္ ဦးတိုက္သျဂႋဳလ္တယ္လို႕ဆိုပါတယ္။ ရခိုင္ျပည္ ဗမာ(ေအာက္သား)ေမာင္ဝိုင္းလက္ေအာက္ က်ေရာက္ျပီး ေလးျမိဳ႕၀န္ေခတ္မွာ ရခိုင္​တို႔၏ အစဥ္အလာအတိုင္း ျမင္းမိုရ္ ဦးတိုက္သျဂႋဳလ္ခြင္႕မျပဳဘဲ၊ အမရပူရနန္းေတာ္႐ွိရာ အေ႐ွ႕အရပ္ကို ေခါင္းရင္းထား ဦးတိုက္လို႕သျဂႋဳလ္ရပါတယ္။  အ့ဲဒါကို  နန္းေတာ္ဦးတိုက္ သျဂႋဳလ္တယ္လို႔ေခၚပါတယ္။ ၿဗိတသွ်အဂၤလိပ္ ရခိုင္ျပည္ကို သိမ္းခါမွ ရခိုင္တို႔၏ အစဥ္လာအတိုင္း ျမင္းမိုရ္ဦးတိုက္ သျဂႋဳလ္ခြင့္ကို ျပန္ရလာၾကတယ္။ အစဥ္အလာအတိုင္းျပန္ျဖစ္သြားတယ္။ ဒါေပမယ့္ တခ်ိဳ႕ေနရာေတြမွာ ေအာက္သားေတြ ခ်မွတ္ခ့ဲတ့ဲအတိုင္း နန္းေတာ္ဦးတိုက္ အေ႐ွ႕အရပ္ကို ေခါင္းရင္းထား ဦးတိုက္လို႕သျဂႋဳလ္ၾကတာေတြလ့ဲ ရိွၾကေသးတယ္။ Credit -ၾဆာ Kyaw Maung ...

ရခိုင္စကားကို ဘာသာစကားသုေတသီတို႔၏  ယူဆခ်က္  ★ ★ ★ ★ ★ ★ ★ ★ ★ ★ ★ ★  တိုးတက္ေသာ ႏိုင္ငံၾကီးမ်ားတြင္ သမိုင္းသုေတသီတို႔ သည္ မိမိတို႔ စိတ္ပါ၀င္စားေသာ လုပ္ရပ္မ်ားကို ေငြေၾကးအေျမာက္အျမား အကုန္အက်ခံျပီး ကမၻာအ ရပ္ရပ္ႏိုင္ငံတကာ လွည့္လည္သြားေရာက္ သုေတသ နျပဳလွ်က္႐ွိၾကသည္။ တခ်ဳိ႕အေနျဖင့္ ေ႐ွးသမိုင္း အေဆာက္အဦ ေက်ာက္ကမၸည္း စာမ်ား ေ႐ွးေဟာင္း ေငြေၾကး  ဒဂၤါးမ်ား၊ ပစၥည္းမ်ားကို သုေတသနျပဳ လွ်က္႐ွိၾကေလသည္။ တခ်ဳိ႕အေနျဖင့္ လူ႔အဆက္ အႏြယ္၊ သက္႐ိွတိရစၦာန္တို႔၏ ႐ုပ္ၾကြင္းျဒပ္မ်ားကို ယခု လူတိရိစၦာန္တို႔လွည့္လည္ သုေတသနျပဳလုပ္ ခဲ့ၾကပါသည္။ အခ်ဳိ႕အေနျဖင့္  စာေပအကၡရာမ်ားကို သုေတသနျပဳလွ်က္ သမိုင္းရပ္မ်ားကို သိပၸံနည္းက် သုေတသနျပဳ လုပ္ခဲ့ၾကပါသည္။  ရခုိင္ဓည၀တီေႏွာင္းေခတ္၊ ရခုိင္ေ၀သာလီေခတ္ ေက်ာက္ကမၸည္းစာ ပိသုကာလက္ရာ၊ ေငြဒဂၤါးမ်ားကို သုေတသနျပဳလုပ္ခဲ့ၾကေသာ အီးအိပ္(ခ်္)ဂၽြန္စတင္ (John Stone.E.H)၊ ေအDဘီDေဖယာ (Phayer A.P)၊ ဆီD ေအD ရစၥတန္ ( Ruston C.A)၊ ဒီD ဘီ D ဆာရ္ကာ ( Sircar D.E)၊ အစ႐ွိေသာ ပုဂၢိဳလ္တို႔၏ သုေတသနျပဳ လုပ္ခဲ့ၾကရာမွ ရ႐ိွေသာေၾကာင္းရပ္တို႔မွာ ယင္းအခ်ိန္ ကာလသမိုင္း ေၾကာင္းရပ...

သို႔..... ........... သမိုင္းကို လိမ္​လည္​လွည္​ဖ်ား ေနၾကသူမ်ား =================================== အိႏၵိယႏိုင္ငံ>ေမာရိယ(အာေသာက)အင္ပါယာနဲ႔ ဆက္စပ္ကပ္ေနတာ ရကၡိဳင္ျပည္ပဲရိွတယ္။  ဗမာျပည္ မရိွပါ။  ဗုဒၶေခတ္ၿပိဳင္ ေမာရိယ(အာေသာက)အင္ပါယာကေန ကိုး​တိုင္​းကိုးဌာနကို သာသနာျပဳတ့ဲအခ်ိန္ေပါ့လ့ဲ။  ေအာက္ပံုကိုၾကည့္ပါ > အိႏၵိယႏိုင္ငံ။ ေမာရိယ(အာေသာက)အင္ပါယာနဲ႔ ဆက္စပ္ကပ္ေနတာ ဗမာျပည္ဆိုပဲ။ ဂ်င္းအႀကီးစားေတြ ၊ အ့ဲအခ်ိန္ အ့ဲကာလ ဗမာျပည္မေျပာနဲ႔ ဗမာ(ေအာက္သား)ဆိုတ့ဲ လူမ်ိဳးေတာင္ ဘယ္ဆီေနမွန္းေတာင္ မသိေသးဘူး။   အ့ဲ ေမာရိယအင္ပါယာနဲ႔ ဆက္စပ္ကပ္ေနတ့ဲ အ့ဲေနရာမွာ ဓညဝတီတိုင္း(ရကၡိဳင္ျပည္)ပဲ ရိွတယ္၊ ဒါကို ရခိုင္​ျပည္​လို႔မထည့္ပဲ ဗမာျပည္ဆိုၿပီး ေကာက္ထည့္လိုက္တယ္။ ဒါကိုၾကည့္ျခင္းျဖင့္ ရခိုင္ေတြ၏ သမိုင္းေတြကို ဗမာ(ေအာက္သား)ေတြ ဘယ္ေလာက္ထိ ဖံုးဖိ ေပ်ာက္ဖ်က္ခ့ဲၾကသလ့ဲဆိုတာ ေပၚလြင္ေနပါၿပီ။ စာေပအေၾကာင္း ဗုဒၶဘာသာ အေၾကာင္း စသည့္ေတြေျပာတ့ဲအခါမွာ မြန္ နဲ႔ ပုဂံ ေလာက္ပဲ ဆက္စပ္ေျပာတယ္၊ ပုဂံျပည္​မွာ စာေပဟာ မြန္ကလာတယ္ေပါ့လည္၊ ဗုဒၶဘာသာ မြန္ကလာတယ္ေပါ့လည္.. ရခိုင္ကိုက်ေတာ့ေမ့ထားတယ္။ အ့ဲအခ...

ျမန္မာဘာသာ (သို႔) ဗမာစကားျဖင့္ ေရးထိုးထားေသာ ေက်ာက္စာ ဆိုတာ ျမန္​မာႏိုင္​ငံမွာ မရိွပါ။  ✖ ✖ ✖ ✖ ✖ ✖ ✖ ✖ ✖  ✖ ✖ ✖ ✖  ဗမာသမိုင္းဆရာအသီးသီးတို႔သည္ ေရွးစာေပ၊ ေရွးေက်ာက္စာ စသည့္ စာေပအေၾကာင္းကို ေျပာတ့ဲအခါ ပါဠိ ၊ သကၠတ၊ မြန္ ၊ ပ်ဴ ၊ ျမန္မာ ။ ဒီေလာက္ပဲ ေျပာေလ့ေျပာထားရိွတယ္။ အ့ဲေလာက္ပဲ အဆံုးသတ္ထားတယ္။ ရခိုင္ကို ထည့္မေျပာဘူး။ အခုေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံ ေမာင္သာ(ေ႐ွးေဟာင္းသုေတသန)မွေရးတ့ဲ ေဆာင္းပါးတစ္ခုမွာ (ျမန္မာအလင္း သတင္းစာပါ)မွာ  ျမန္မာႏိုင္ငံေ႐ွးေဟာင္းေက်ာက္စာမ်ားမွာ ပါဠိ ၊ သကၠတ၊  မြန္၊ ပ်ဴ ၊ ျမန္မာ ၊ ရခိုင္ စသျဖင့္ (ရခိုင္ )ကိုပါ ထည့္ေျပာထားတာ ႐ွား႐ွားပါးပါးေတြ႔ရေနရတယ္။  ဒါအလြန္ ေတြ႔ရခ့ဲေသာ အရာတစ္ခုပဲ။ ရခိုင္ကို သိပ္ၿပီး ထည့္ေျပာေလ့ေျပာထား မရိွၾကပါဘူး။ ရခိုင္ကိုပဲ ျမန္မာ၊ ဗမာ ဆိုတ့ဲေခါင္းစဥ္ေအာက္မွာ ထည့္ထားတာလား။ ဒါမွမဟုတ္ ရခိုင္ကို သီးသန္ ့ ဥေပကၡာျပဳထားတာလားေပါ့လည့္။  ဒါေပမယ့္ တကယ့္ အစစ္အမွန္ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ဘာသာစကားျဖင့္ ေ႐းထိုးထာေသာ ေ႐ွးေက်ာက္စာမ်ားမွာ.. ပါဠိ ၊ သကၠတ၊ ရခိုင္ ၊ ပ်ဴ ၊ မြန္ ၊ ဒီေလာက္ပဲ ေတြ႔ရပါတယ္။ ျမန္မာဆိုတာ မရိွပါဘူး။  ျမန...