Skip to main content

Featured

မာဂီစံ ( ရခိုင်သက္ကရာဇ်)

မာဂီစံ ( ရခိုင်သက္ကရာဇ်) *************************** မာဂီစံ ဆိုသည်မှာ "မာဂီစံ= မာဂ်စံ= မာဂ်သံ= ရခိုင်နှစ်= ရခိုင်သက္ကရာဇ်" ကို ခေါ်ဝေါ်သော စကားရပ်ဖြစ်သည်။ မြန်မာ့ပညာရှင်တစ်ချို့က “မာဂီစံ” ဝေါဟာရ ဖြစ်ပေါ်လာပုံမှာ ရခိုင်-မြန်မာများကို ဘင်္ဂလီများက “မာဂ် ၊ မောဂ် ၊ Magh, Mogh” မြန်မာဟု ခေါ်ကြောင်း၊ D.GE.Hall က ဆိုထားသည်။ “မာဂီစံ” သက္ကရာဇ်ဟူသည် ဘင်္ဂလားအရှေ့ ပိုင်း စစ်တကောင်းနယ်သုံး သက္ကရာဇ်ဖြစ်ပြီး၊ “မာဂီစံ” သက္က ရာဇ် သည် “ 638 A.D” တွင် စတင်ပါသည်။ “ စံ ” ဆိုသည်မှာ ပါဠိဘာသာ “သံ၀စ္ဆရာ= နှစ်”၊ ဟူသော အစ စာလုံး “သံ” ကို နာဂရီ အသံဖြင့် “စံ” ဟု ယူထား သောကြောင့် ဖြစ်သည်၊ ဟု ဦးမောင်မောင် ညွန့် (မန်းတက္ကသိုလ်) က သုတရိပ်မြုံ စာရဂုံ [ မြန်မာ စာပေနှင့် စာပေဝေဖ န်ရေး၊ သမိုင်းနှင့် အတ္ထုပ္ပတ္တိ စာကြည့်တိုက်ပညာ ပါဠိနှင့် ပိဋကတ်စာပေ] စာအုပ်မှာ ရေးသားဖေါ် ပြထားတာကိုတွေ့ရသည်။ ပါဠိ = သံ၀စ ္ဆရာ= နှစ် သက္ကတ= သံမွတ်သရာ= နှစ် ** “မာဂီစံ”သက္ကရာဇ်ဟူသည် ဘင်္ဂလားအရှေ့ပိုင်း စစ်တကောင်းနယ်သုံး သက္ကရာဇ်ဖြစ်သည်ဟု ဆိုသည်ကို လက်ခံပါသည်။ “မာဂီစံ” သက္ကရာဇ် ဖြစ်ပေါ်သောအချိန် အေဒီ 638 သည် ရခိုင်ဝေသာလီခေတ် အာနန္ဒစန

ဒတ္ခ္်အမ်ိဳးသားျပတိုက္ နွင္႔ ပဲခူး




Remrat Mog

21 hours ago

ဒတ္ခ်္ေတြရဲ႕ပံုေတြထဲက ပဲခူးနဲ႔ ပဲခူးသားေတြ။

(ဒတ္ခ်္အမ်ိဳးသားျပတိုက္- ႐ိုက္စ္က္စ္မူေဇဥဴမ္ က ရသည္)



Hoofdman Smith bij de Virginianen; Koninklijk feest in Pegu
Virginiaense Ceremonien / Ceremonies de Virginie // Konings Feesten tot Pegu (title on object)
Les Indes Orientales et Occidentales et autres lieux (series title)

Voorstelling in twee delen. Links de Engelse hoofdman Smith bij de Virginianen. Smith ligt vastgebonden op een mat op de grond. Een man buigt over hem heen. Andere personen dansen in een kring om hem heen. Op de achtergrond de koning. Op de rechter voorstelling een feest bij de koning van Pegu. De koning en de koningin besproeien elkaar met water. Rechts een olifant met triomfwagen. Met een legenda in het Nederlands en het Frans. De prent maakt deel uit van een album.



Portugees op olifant te Pegu
Baldadigheid van een Portugees, aan eene Peguaansche bruid gepleegd (title on object)

Een Portugese officier op een olifant rijdt een dorp binnen. Hij geeft zijn soldaten opdracht een vrouw gevangen te nemen.



Gezicht op een tempel te Pegu
Afbeelding van de tempel Kiakiak Dagun, en van de kleding der Peguanen (title on object)

Landschap met een gezicht op een tempel. Op de voorgrond een echtpaar in traditionele kleding.



Triomfoptocht van de koning van Pegu, 1604
Afteeckeninge van des Conincks van Pegu Triumphe

Triomfoptocht van de koning van Pegu tijdens de feest van Sapan Giachie, 1604. Optocht met olifanten, krijgers en de koning in een wagen. Onderdeel van de illustraties in het verslag van de tweede reis naar Oost-Indië voor de VOC onder Steven van der Hagen, 1603-1608, No. 9.




Jacht op olifanten te Pegu, 1604
Afbeeldinge van de Olyphants jacht

acht op olifanten te Pegu, 1604. Met behulp van vrouwtjesolifanten worden mannetjesolifanten in een omheining gelokt en gevangen. Onderdeel van de illustraties in het verslag van de tweede reis naar Oost-Indië voor de VOC onder Steven van der Hagen, 1603-1608, No. 8.


Strijd tussen de koningen van Pegu en Awa, 1604
Afbeeldinge des strijts, der Coningen van Pegu en Auua

Strijd tussen de koningen van Pegu en Awa gereden op olifanten, begin april 1604. Onderdeel van de illustraties in het verslag van de tweede reis naar Oost-Indië voor de VOC onder Steven van der Hagen, 1603-1608, No. 7.


Het hof van de koning van Pegu, 1604
Afbeeldinge van des Coninghs van Pegu prachtigh Hof houden, mitsgaders sijn groote witte Olyphanten

Het hof van de koning van Pegu, november 1604. Op de voorgrond muzikanten en een olifant onder een baldakijn, boven knielt de olifant voor de koning op zijn troon. Onderdeel van de illustraties in het verslag van de tweede reis naar Oost-Indië voor de VOC onder Steven van der Hagen, 1603-1608, No. 6.

De koning van Pegu laat zijn tegenstanders verbranden, 1604
Afbeeldinghe in wat maniere en Coninck van Pegu sijn Edelen, ende Oversten doet verbranden.

De koning van Pegu laat een groep van zijn edelen met hun vrouwen en kinderen boeien en levend verbranden, wegens verraad. 1604. Links de koning zittend op een kar. Onderdeel van de illustraties in het verslag van de tweede reis naar Oost-Indië voor de VOC onder Steven van der Hagen, 1603-1608, No. 5


Aankomst van de Hollanders op Pegu, 1604
Afbeeldinghe in welcker maniere de Peguners achter landt gedragen werden, als mede haer maniere van op Zee speelen te varen

Aankomst van de Hollanders op Pegu in Birma, november 1604. Op de voorgrond het type draagbaar zoals lokaal gebruikt werd. Op de achtergrond pleziervaart ter zee. Onderdeel van de illustraties in het verslag van de tweede reis naar Oost-Indië voor de VOC onder Steven van der Hagen, 1603-1608, No. 4.


Voorstellingen van rituelen te Pegu

Blad met twee voorstellingen van rituelen uit Pegu. Boven: Feestceremoniën te Pegu tijdens het feest van Sapan Giacche, een waterfeest. De koning van Pegu laat zich wassen en besproeien met reukwater. Onder: Crematie van koningen volgens het gebruik te Pegu. Het lichaam van de koning wordt op het land of in een boot op het water verbrand. Onder de voorstellingen een onderschrift in het Frans




Feestceremoniën te Pegu, 1604

Afbeeldinge van het Feest genaemt Sapan Daiche

Feestceremoniën te Pegu tijdens het feest van Sapan Daiche, een waterfeest, 1604. De koning van Pegu laat zich wassen en besproeien met reukwater. Onderdeel van de illustraties in het verslag van de tweede reis naar Oost-Indië voor de VOC onder Steven van der Hagen, 1603-1608, No. 10.

Crematie van de koning te Pegu, 1604
Afteeckeninge op wat wijse haer dooden Coningen verbranden

Crematie van koningen volgens het gebruik te Pegu, 1604. Het lichaam van de overleden koning wordt opgebaard en beweend, vervolgens op het land of in een boot op het water verbrand. Onderdeel van de illustraties in het verslag van de tweede reis naar Oost-Indië voor de VOC onder Steven van der Hagen, 1603-1608, No. 11.



Feestoptocht in Pegu

Een optocht met olifanten en de koning en koningin van Pegu tijdens de feestdag Sapan Giacche. Onder de voorstelling een onderschrift in het Frans.

Crematie van de koning van Pegu
Plegtigheden bij de begraafenis van een koning van Pegu gebruikelijk (title on object)




Gravure; inwoners van Indië

gravure; inwoners van Indische eilanden; achtereenvolgens zijn voorgesteld een man uit de provincie Pegu, een van de eilanden der Molukken; een paar van St.Thomas; bijschriften in Latijn met vertalingen; 64 en 65; rechts onder gesigneerd










Comments