Skip to main content

Featured

မာဂီစံ ( ရခိုင်သက္ကရာဇ်)

မာဂီစံ ( ရခိုင်သက္ကရာဇ်) *************************** မာဂီစံ ဆိုသည်မှာ "မာဂီစံ= မာဂ်စံ= မာဂ်သံ= ရခိုင်နှစ်= ရခိုင်သက္ကရာဇ်" ကို ခေါ်ဝေါ်သော စကားရပ်ဖြစ်သည်။ မြန်မာ့ပညာရှင်တစ်ချို့က “မာဂီစံ” ဝေါဟာရ ဖြစ်ပေါ်လာပုံမှာ ရခိုင်-မြန်မာများကို ဘင်္ဂလီများက “မာဂ် ၊ မောဂ် ၊ Magh, Mogh” မြန်မာဟု ခေါ်ကြောင်း၊ D.GE.Hall က ဆိုထားသည်။ “မာဂီစံ” သက္ကရာဇ်ဟူသည် ဘင်္ဂလားအရှေ့ ပိုင်း စစ်တကောင်းနယ်သုံး သက္ကရာဇ်ဖြစ်ပြီး၊ “မာဂီစံ” သက္က ရာဇ် သည် “ 638 A.D” တွင် စတင်ပါသည်။ “ စံ ” ဆိုသည်မှာ ပါဠိဘာသာ “သံ၀စ္ဆရာ= နှစ်”၊ ဟူသော အစ စာလုံး “သံ” ကို နာဂရီ အသံဖြင့် “စံ” ဟု ယူထား သောကြောင့် ဖြစ်သည်၊ ဟု ဦးမောင်မောင် ညွန့် (မန်းတက္ကသိုလ်) က သုတရိပ်မြုံ စာရဂုံ [ မြန်မာ စာပေနှင့် စာပေဝေဖ န်ရေး၊ သမိုင်းနှင့် အတ္ထုပ္ပတ္တိ စာကြည့်တိုက်ပညာ ပါဠိနှင့် ပိဋကတ်စာပေ] စာအုပ်မှာ ရေးသားဖေါ် ပြထားတာကိုတွေ့ရသည်။ ပါဠိ = သံ၀စ ္ဆရာ= နှစ် သက္ကတ= သံမွတ်သရာ= နှစ် ** “မာဂီစံ”သက္ကရာဇ်ဟူသည် ဘင်္ဂလားအရှေ့ပိုင်း စစ်တကောင်းနယ်သုံး သက္ကရာဇ်ဖြစ်သည်ဟု ဆိုသည်ကို လက်ခံပါသည်။ “မာဂီစံ” သက္ကရာဇ် ဖြစ်ပေါ်သောအချိန် အေဒီ 638 သည် ရခိုင်ဝေသာလီခေတ် အာနန္ဒစန

စာေရးသားနည္း၏ “ စံ ” အျဖစ္ အားထားရာ အာနႏၵစျႏၵမင္းေက်ာက္စာ

စာေရးသားနည္း၏ “ စံ ”  အျဖစ္ အားထားရာ အာနႏၵစျႏၵမင္းေက်ာက္စာ
******************************
===============================



ယေန႔ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ေရးသားေနၾကေသာ စာအေရးအသား ေရးသားနည္းမ်ားသည္ ေခတ္အဆက္ဆက္ သုတ္သင္တည္းျဖတ္လာခဲ႔ေသာေၾကာင္႔ စနစ္က်ေသာ စာေရးသားနည္းပုံစံ ေရာက္ရွိလာျခင္းျဖစ္ေပသည္။ ထုိစာေရးသားနည္းမ်ားသည္ ေရွးက မင္း၊ ပညာရွိ၊ စာဆုိေတာ္၊ စာေပပညာရွင္ က၀ိေက်ာ္ ဆရာ႔ ဆရာႀကီးမ်ား က ေက်ာက္စာ ေပစာ၊ ေမာ္ကြန္းစာ၊ ေၾကးျပားစာ၊ အုတ္ခ်ပ္စာ၊ ေပစာမ်ားတြင္ ေရးထုိးထားခဲ႔ေသာ ေရးနည္း မ်ား ကုိ မွီျငမ္းအတုယူက ျပဳျပင္လာေသာေၾကာင္႔ စနစ္က်ေသာ ေရးနည္း( စံ ) တစ္ခုအျဖစ္ ေရာက္ရွိလာျခင္း ျဖစ္သည္ဟု ဆုိလွ်င္ မွားမည္မဟုတ္ေပ။
*
ထုိ စနစ္က်ေသာ စာေရးနည္း (စံ)တစ္ခု အျဖစ္ ေရးသားနည္းကုိ ေျခရာခံ ေလ႔လာၾကည့္ရာ၌ ယေန႔ ရခုိင္ျပည္နယ္ ေျမာက္ဦးၿမိဳ႕ သွ်စ္ေသာင္း ဘုရားမုခ္၀ ဘယ္ဘက္တြင္ (649 A.D) တြင္ ရခုိင္ေ၀သာလီျပည္ရွင္ အာနႏၵစျႏၵမင္းႀကီးသည္ နာဂရီအကၡရာ သကၠတဘာသာျဖင္႔  ေရးထုိးခဲ႔ေသာ အာနႏၵစျႏၵေက်ာက္စာပါ စာအေရးအသားမ်ား သည္  စာေရးနည္း“ စံ ” တစ္ခုအတြင္းမွာ စနစ္တက် ရွိေနသည္ကုိ အထက္ဇယားပါ ေက်ာက္စာမင္ကူးပုံမ်ားကုိ ၾကည့္ျခင္း အား ျဖင္႔ သိသာ ျမင္သာႏုိင္ေပသည္။

**
ယေန႔ ေခတ္အဆက္ဆက္ တည္းျဖတ္သုတ္သင္လာေသာ ပါဠိဘာသာ အဘိဓါန္၊ ပါဠိသဒၵါက်မ္းမ်ားတြင္ လည္းေကာင္း၊ သကၠတသဒၵက်မ္းမ်ားတြင္ လည္းေကာင္း ရွိေသာ သဗၺ၊ ပုဗၺ၊  ဓမၼ ၊စာလုံးတုိ႔သည္ အာနနၵစျႏၵမင္းေ က်ာက္စာ ပါ စာေရးနည္းအတုိင္း (စံ ) စနစ္တစ္ခု အတြင္းမွာ တူညီေသာ ပုံစံတစ္ခု ျဖစ္ေနသည္ကုိ ေတြ႔ျမင္ရေပသည္။

***
အာနႏၵစျႏၵမင္းေက်ာက္စာသည္ကား ရခုိင္ေျမရွိ လူမ်ိဳးမ်ားအတြက္ အလြန္ ဂုဏ္ယူစရာေကာင္းေသာ ေက်ာက္စာတစ္ခ်ပ္ျဖစ္သလုိ၊ အာရွပစိဖိတ္ အေမြအႏွစ္စာရင္း၀င္ ေက်ာက္စာတစ္ခ်ပ္လည္း ျဖစ္ေပသည္။ ထုိအျပင္ တိက်မွန္ကန္ခုိင္လုံေသာ ရခုိင္သမုိင္း ေက်ာက္ထြင္း စာအုပ္တစ္အုပ္ လည္းျဖစ္ပါေပသည္။

****
အာနနၵစျႏၵေက်ာက္စာသည္ ယေန႔ေခတ္ စာေရးသား နည္း၏ မွီျငမ္း အားထားရာျဖစ္သည္ကုိ အာနနၵစျႏၵမင္းေက်ာက္စာမင္ကူးမွ  အကၡရာ တစ္ခ်ိဳ႕ကုိ သက္ေသအျဖစ္ ထုတ္ႏႈတ္တင္ျပသြားပါမည္။ (ပုံစာႏွင္႔ ယွဥ္၍ၾကည့္ပါ။)

(ဓမၼ=Dharma) ဟူေသာစာလုံးေရးနည္း
-------------------------------------------

နံပါတ္ ၁ ဇယားကြက္ပါ  ေက်ာက္စာမင္းကူး  ( ဓရမ = Dharma) ဆုိေသာ စာလုံးသည္ အာနႏၵစျႏၵ မင္း ေက်ာက္စာ၌္ စာေၾကာင္းေရ (၃၁)(၃၄)(၃၆)(၃၇)(၄၀)(၅၄)(၆၁)(၆၄)(၆၆)(၆၇)တုိ႔တြင္  ေရးထုိးထားသည္ကုိ ေတြ႔ရပါသည္။
ထုိအာနႏၵစျႏၵမင္းေက်ာက္စာပါအကၡရာစာလုံးမ်ားကုိ ေရးသည့္ စာေရးနည္း ပုံစံအတုိင္း ယေန႔ သကၠတသဒၵါ က်မ္း၊ ပါဠိသဒၵါက်မ္းမ်ားတြင္ ေရးသားေ နၾကသည္ကုိေတြ႔ရေပသည္။ ပုံစံအားျဖင္႔ အာနႏၵစျႏၵမင္း ေက်ာက္စာ တြင္ ပါေသာ ( ဓရမ= Dharma) ဆုိေသာ စာလုံးကုိ သကၠတသဒၵါက်မ္းတြင္ (ဓေမ=Dharma) ဟူ၍လည္း ေကာင္း ပါဠိသဒၵါက်မ္းတြင္ (ဓမၼ=Dharma) ဟူ၍လည္းေကာင္း ေရးသားေဖၚျပၾကသည္ကုိေတြ႔ရေပသည္။

(သဗၺ=Sarva) ဟူေသာ စာလုံး ေရးနည္း
---------------------------------------------

            နံပါတ္ ၂ ဇယားကြက္ပါ  ေက်ာက္စာမင္းကူး  ( သရဗ = Sarva) ဆုိေသာ စာလုံးသည္ အာနႏၵစျႏၵ မင္း ေက်ာက္စာ၌္ စာေၾကာင္းေရ (၁၄) ( ၅၃ ) ( ၅၅) (၆၂) တုိ႔တြင္  ေရးထုိးထားသည္ကုိ ေတြ႔ရပါသည္။ ထုိအာနႏၵစျႏၵမင္းေက်ာက္စာပါ (သရဗ=Sarva) ေရးနည္းအတုိင္းပင္ ယေန႔ သကၠတသဒၵါက်မ္းမ်ားတြင္( သေ၀= Sarva) ဟူ၍လည္းေကာင္း၊ ပါဠိသဒၵါ က်မ္းမ်ားတြင္ ( သဗၺ=Sarva) ဟူ၍လည္းေကာင္း အာနႏၵစျႏၵ မင္းေက်ာက္ စာ ပါ ေရးနည္းအတုိင္း ေရးသားၾကသည္ကုိ ေတြ႕ရေပသည္။

(ပုဗၺ=Pῡrva) ဟူေသာစာလုံးေရးနည္း
---------------------------------------

            နံပါတ္ ၃ ဇယားကြက္ပါ  ေက်ာက္စာမင္းကူး  ( ပုရဗ = Pῡrva) ဆုိေသာ စာလုံးသည္ အာနႏၵစျႏၵ မင္း ေက်ာက္စာ၌္ စာေၾကာင္းေရ (၅၈) (၆၁)တုိ႔တြင္  ေရးထုိးထားသည္ကုိ ေတြ႔ရပါသည္။ ထုိအာနႏၵစျႏၵမင္းေက်ာက္စာပါ (ပုရဗ = Pῡrva) ေရးနည္းအတုိင္းပင္ ယေန႔ သကၠတသဒၵါက်မ္းမ်ားတြင္(ပုေဗ = Pῡrva) ဟူ၍လည္းေကာင္း၊ ပါဠိသဒၵါ က်မ္းမ်ားတြင္ (ပုဗၺ = Pῡrva) ဟူ၍လည္းေကာင္း အာနႏၵစျႏၵ မင္းေက်ာက္ စာပါ စာေရးနည္းအတုိင္း ေရးသားၾကသည္ကုိ ေတြ႕ရေပသည္။

***
မွတ္ခ်က္- (သရဗ= Sarva)ႏွင္႔ (ဓရမ=Dharma)ဟူေသာ စာလုံးသည္ နီတိစျႏၵမင္းမိဖုရား သာ၀ိတာစျႏၵေက်ာက္စာတြင္လည္း ေတြ႔ရသည့္အျပင္ ေ၀သာလီ ပထမေခါင္းေလာင္းစာ တြင္လည္း (သရဗ=Sarva) (ဓရမ=Dharma) ဟူေသာ စာလုံးမာ်းကုိေတြ႔ရေပသည္။

တစ္ခ်ိဳ႕ေသာ သကၠတပုံစံ ေဖါင္႔ ေရး၍မရပါေသာေၾကာင္႔ ပုံစာကုိ သာ အတည္ယူၾကပါရန္။
*******************

ေမာင္ျဖဴ (ႀကြီတဲကၽြန္း)
အယနာစာပီအဖြဲ႔
3.8.2018/ 11 14 PM

Comments