Skip to main content

Featured

မာဂီစံ ( ရခိုင်သက္ကရာဇ်)

မာဂီစံ ( ရခိုင်သက္ကရာဇ်) *************************** မာဂီစံ ဆိုသည်မှာ "မာဂီစံ= မာဂ်စံ= မာဂ်သံ= ရခိုင်နှစ်= ရခိုင်သက္ကရာဇ်" ကို ခေါ်ဝေါ်သော စကားရပ်ဖြစ်သည်။ မြန်မာ့ပညာရှင်တစ်ချို့က “မာဂီစံ” ဝေါဟာရ ဖြစ်ပေါ်လာပုံမှာ ရခိုင်-မြန်မာများကို ဘင်္ဂလီများက “မာဂ် ၊ မောဂ် ၊ Magh, Mogh” မြန်မာဟု ခေါ်ကြောင်း၊ D.GE.Hall က ဆိုထားသည်။ “မာဂီစံ” သက္ကရာဇ်ဟူသည် ဘင်္ဂလားအရှေ့ ပိုင်း စစ်တကောင်းနယ်သုံး သက္ကရာဇ်ဖြစ်ပြီး၊ “မာဂီစံ” သက္က ရာဇ် သည် “ 638 A.D” တွင် စတင်ပါသည်။ “ စံ ” ဆိုသည်မှာ ပါဠိဘာသာ “သံ၀စ္ဆရာ= နှစ်”၊ ဟူသော အစ စာလုံး “သံ” ကို နာဂရီ အသံဖြင့် “စံ” ဟု ယူထား သောကြောင့် ဖြစ်သည်၊ ဟု ဦးမောင်မောင် ညွန့် (မန်းတက္ကသိုလ်) က သုတရိပ်မြုံ စာရဂုံ [ မြန်မာ စာပေနှင့် စာပေဝေဖ န်ရေး၊ သမိုင်းနှင့် အတ္ထုပ္ပတ္တိ စာကြည့်တိုက်ပညာ ပါဠိနှင့် ပိဋကတ်စာပေ] စာအုပ်မှာ ရေးသားဖေါ် ပြထားတာကိုတွေ့ရသည်။ ပါဠိ = သံ၀စ ္ဆရာ= နှစ် သက္ကတ= သံမွတ်သရာ= နှစ် ** “မာဂီစံ”သက္ကရာဇ်ဟူသည် ဘင်္ဂလားအရှေ့ပိုင်း စစ်တကောင်းနယ်သုံး သက္ကရာဇ်ဖြစ်သည်ဟု ဆိုသည်ကို လက်ခံပါသည်။ “မာဂီစံ” သက္ကရာဇ် ဖြစ်ပေါ်သောအချိန် အေဒီ 638 သည် ရခိုင်ဝေသာလီခေတ် အာနန္ဒစန

ေရွးက်မ္းလာျမန္မာ ၉ မ်ိဳး

÷******** ဗမာသည္ ျမန္မာမဟုတ္*******

ေရွးက်မ္းလာျမန္မာ ၉ မ်ိဳး

ၿမိ ေယာ ႏွင့္ ဖုန္ ဆလံု ထါး၀ယ္ မ်ဳိးႏြယ္ ကဒူး တဦး ကနန္း တခန္း ျမမၼာ ရဘိန္း ပါကိုး ေမာ္ကြန္းထိုးသည္ ကိုးမ်ဳိး ျမန္မာ့ ႏြယ္၀င္တည္း။ ဤျမန္မာ ႏြယ္၀င္ ကိုးမ်ဳိးတြင္ ပ်ဴလည္းမပါ ဗမာလည္း မပါသည္ကို ေတြ႔ရပါသည္။ ဗမာသံုးျမန္မာ ၇ မ်ိး

ျမန္မာသတၱ မြန္ေလး၀ ရွမ္းကသံုးဆယ္ ေျခာက္ဆယ္ကုလား လူမ်ိဳးတရာ့တပါး။ ဤျမန္မာ သတၱထဲတြင္ ဗမာသည္ ရခိုင္ကိုပါ ထည့္ထားေလသည္။ ျမန္မာသတၱအသံုးကို ကုန္းေဘာင္ေခတ္ ေႏွာင္းပိုင္းတြင္ စ၍ အသံုးျပဳသည္ကို ေတြ႔ရသည္။ သက္၊ ရခိုင္၊ ေတာင္သူ၊ ပ်ဴ၊ ကမ္းယံ၊ ေယာ၊ ထား၀ယ္ ဤလူမ်ိဳး ၇ မ်ိဳးကို ျမန္မာ သတၱဟု ဗမာတို႔ကဆိုသည္။ ဤျမန္မာ သတၱ ဇာတ္စနစ္ထဲတြင္လည္း ဗမာလူမ်ိဳးမ်ား မပါ မရွိ သည္ကိုေတြ႔ရ ေလသည္။ ထို႔ျပင္ ဆရာဦးဘိုးျမစ္၏ ေလာကဟိတရာသီက်မ္း ၌မူ ျမန္မာသတၱကို ျမန္မာ၊ ျပဴ၊ ေတာင္သူ၊ ကမ္းယံ၊ ေယာ၊ ရခိုင္၊ ထား၀ယ္ ဟူ၍ လူမ်ိဳး ၇ မ်ိဳးကို ေဖၚျပပါရွိသည္။ ဗမာပညာရွင္ အခ်င္းခ်င္း တို႔သည္ ျမန္မာ သတၱ တခုကို ပင္လွ်င္ ညီညီညြတ္ညြတ္ ေဖၚျပေရးသားမႈ မရွိၾကသည္ကို ေတြ႔ရေပသည္။ ဗမာကိုလူမ်ိဳးျခားတို႔အေခၚ ႔

တရုတ္ က မ်ဲန္႔

ရွမ္း က မန္႔

အိႏၵိယ က ဘာရ္မား

ျပင္သစ္ က ဘာရ္မင္နီ

ဂ်ာမဏီ က ဘူးမား

ဂ်ပန္ က ဘိရုမာ

ယိုးဒယား က ဖမွ

အဂၤလိပ္ က ဘားမား

ရခိုင္ က. ေအာက္သား

ခ်င္း က ေဂါလ္

ကခ်င္ က မင္န္

ကရင္ က ပေယာ္

မြန္ က ဟမယ္

ဘဂၤလာ က ဘရမာ့

ဟူ၍ ဗမာကို တျခားလူမ်ိဳးတို႔က ေခၚၾကသည္။

ေ၀သာလီ ေက်ာက္ေလွကါးေခတ္တြင္ ရခိုင္သားကို မရမာ ဟုေခၚေၾကာင္း ေတြ႔ရွိ ရသည္။ ျမန္မာ ဟူေသာ စကါးလံုးကို ျမမၼာ ဟူ၍ ရခိုင္ပညာရွင္မ်ား ေရးသားခ့ဲၾကသည္။ ပဖဗဘမ ၾကာသပေတး ေသာမၿဂိဳလ္ စိုးေသာ ျမမၼာဇာတ္ အႏြယ္တို႔ အေနာက္ဘက္တြင္ ေနသည္ဟု ဆ်န္းနိမိတ္ျဖင့္ အဓိပၸါယ္ ယူခဲ့ၾကသည္။ တိုင္းျပည္ကို ထူေထာင္ေသာရက္မွာ ဗုဒၶဟူးေန႔ ျဖစ္သည္။ ပုဂံေခတ္ ျမန္မာသကၠရာဇ္ ၅၅၂ ခု ေအဒီ ၁၁၉၀ ခုတြင္ ျမမၼာဟူေသာ ေ၀ါဟါရ အသံုးကို ေတြ႔ရသည္။ ထို႔ျပင္ ေက်ာက္စာ၏ မူရင္း အျပည့္အစံုကို မသိရေသာ္လည္း က်န္စစ္သားမင္း လက္ထက္ ၁၁၀၂ ခုတြင္ ေရးထိုးေသာ ေရွးမြန္ ေက်ာက္စာ၌ မိရမာ ဟုေရး ထိုးထားေလသည္။ မရမာ အေၾကာင္းကို ေအဒီသကၠရာဇ္ ၁၂၈၃ ခုႏွစ္တြင္ ေလာင္းၾကတ္ၿမိဳ႕ကို အစိုးရေသာ ဘုရင္မင္းထီးသည္ အိႏၵိယႏိုင္ငံ ဗုဒၶဂါယာတြင္ ကုသိုလ္ ေကာင္းမႈျပဳစဥ္ ေက်ာက္စာေရးထိုး၍ မွတ္တမ္းတင္ခဲ့ပါသည္။ ထိုေက်ာက္စာ၌ မရမာမင္း လာလတ္၍ ဟု ပါရွိေလရာ ရခိုင္ကိုပင္ မရမာ ဟုေခၚေၾကာင္း ထင္ရွားေလသည္။ ထို႔ျပင္ သကၠတ ဘာသာျဖင့္ ေရးထားေသာ သေရာဒယ (သရေဒြး) က်မ္းကို မရမာ ဘာသာ ျဖင့္ ဖြင့္ေပလတၱံ႔ ဟု စာေရးသူ က ခ်ီးထားေလရာ မရမာဆိုသည္မွာ ရခိုင္ကို ဆိုေၾကာင္း သိသာေလသည္။ ရံုျပည္မွ မင္းသား ရွာအလင္ႏွင့္ လူေပါင္း တေထာင္သည္ မရမာ စာကို သင္ၾကားရန္ ေျမာက္ဦးနန္းေတာ္သို႔ ေရာက္ရွိေၾကာင္း မွတ္တမ္း တင္ရွိေလသည္။ ဂႏၱ၀င္ ရခိုင္စာေပ၌ ရခိုင္ကို ျမမၼာဟူ၍၄င္း မရမာ ဟူ၍၄င္း ေရးသားသံုးစဲြၾကသည္ကို ေတြ႔ရသည္။ ရခိုင္သမိုင္း တိမ္ျမဳတ္ေန၍သာ က်ယ္ျပန္႔စြာမသိရွိ ႏိုင္ျခင္း ျဖစ္သည္။

Credit >.. စာမူ

ဗမာ့စစ္၀ါဒေအာက္မွလူမ်ိဳးမ်ားႏွင့္ဗုဒၶသာသနာ

~~~~~~~~~~~

အင္တာနက္ ​ေမာ္​ကြန္​းမွာ http://archive.fo/tkawA

Comments