Skip to main content

Featured

မာဂီစံ ( ရခိုင်သက္ကရာဇ်)

မာဂီစံ ( ရခိုင်သက္ကရာဇ်) *************************** မာဂီစံ ဆိုသည်မှာ "မာဂီစံ= မာဂ်စံ= မာဂ်သံ= ရခိုင်နှစ်= ရခိုင်သက္ကရာဇ်" ကို ခေါ်ဝေါ်သော စကားရပ်ဖြစ်သည်။ မြန်မာ့ပညာရှင်တစ်ချို့က “မာဂီစံ” ဝေါဟာရ ဖြစ်ပေါ်လာပုံမှာ ရခိုင်-မြန်မာများကို ဘင်္ဂလီများက “မာဂ် ၊ မောဂ် ၊ Magh, Mogh” မြန်မာဟု ခေါ်ကြောင်း၊ D.GE.Hall က ဆိုထားသည်။ “မာဂီစံ” သက္ကရာဇ်ဟူသည် ဘင်္ဂလားအရှေ့ ပိုင်း စစ်တကောင်းနယ်သုံး သက္ကရာဇ်ဖြစ်ပြီး၊ “မာဂီစံ” သက္က ရာဇ် သည် “ 638 A.D” တွင် စတင်ပါသည်။ “ စံ ” ဆိုသည်မှာ ပါဠိဘာသာ “သံ၀စ္ဆရာ= နှစ်”၊ ဟူသော အစ စာလုံး “သံ” ကို နာဂရီ အသံဖြင့် “စံ” ဟု ယူထား သောကြောင့် ဖြစ်သည်၊ ဟု ဦးမောင်မောင် ညွန့် (မန်းတက္ကသိုလ်) က သုတရိပ်မြုံ စာရဂုံ [ မြန်မာ စာပေနှင့် စာပေဝေဖ န်ရေး၊ သမိုင်းနှင့် အတ္ထုပ္ပတ္တိ စာကြည့်တိုက်ပညာ ပါဠိနှင့် ပိဋကတ်စာပေ] စာအုပ်မှာ ရေးသားဖေါ် ပြထားတာကိုတွေ့ရသည်။ ပါဠိ = သံ၀စ ္ဆရာ= နှစ် သက္ကတ= သံမွတ်သရာ= နှစ် ** “မာဂီစံ”သက္ကရာဇ်ဟူသည် ဘင်္ဂလားအရှေ့ပိုင်း စစ်တကောင်းနယ်သုံး သက္ကရာဇ်ဖြစ်သည်ဟု ဆိုသည်ကို လက်ခံပါသည်။ “မာဂီစံ” သက္ကရာဇ် ဖြစ်ပေါ်သောအချိန် အေဒီ 638 သည် ရခိုင်ဝေသာလီခေတ် အာနန္ဒစန

သၾကၤန္​

#ရခုိင္သႀကၤန္အစဗုဒၶလက္ထက္က
***************************
      
    .ရခုိင္ရုိးရာ သႀကၤန္ပြဲေတာ္ ျဖစ္​ေပၚလာျခင္​းသည္ ရခုိင္သမုိင္းစဥ္၏ တတိယဓညဝတီေခတ္ ရခိုင္​ဘုရင္စႏၶသူရိယမင္​းႀကီးလက္ထက္ေတာ္တြင္ ဓညဝတီရခုိင္ျပည္သုိ႔ ဗုဒၶျမတ္စြာဘုရား ႀကြေရာက္ေတာ္မူၿပီး
မဟာျမတ္မုနိ ဆင္းတုေတာ္
သြန္းလုပ္ျခင္းသမုိင္းနွင့္ ဆက္စပ္ယွဥ္တြဲေန၏။
ျမတ္စြာဘုရားေရွ႕ေတာ္ေမွာက္တြင္ မဟာမုနိဆင္းတုေတာ္သြန္းလုပ္ျပီးစီးေသာအခါ  ဘုရင္​စႏၵသူရိယမင္​း နွင့္ တုိင္းသူျပည္သားတုိ႔သည္
ဆင္းတုေတာ္ကုိ အေမႊးနံသာရည္မ်ားျဖင့္
သပၸါယ္ခဲ႔ႀကျပီး ပုိလ်ွံေသာ
အေမႊးနံသာရည္မ်ားျဖင့္ လူအခ်င္းခ်င္းေလာင္းပတ္ခဲ႔
ႀကျခင္းမွ သႀကၤန္ေရေလာင္းျခင္းဓေလ့ စတင္ျဖစ္ထြန္းလာခဲ႔သည္။
ထုိေႀကာင့္ (ရခုိင္သႀကၤန္အစ
'ဗုဒၶလက္ထက္ေတာ္ကဟု
အဆုိရွိခဲ႔၏။ သုိ႔ျဖစ္၍
ရခုိင္ရုိးရာသႀကၤန္ပြဲေတာ္တြင္။ဘုရားဆင္းတုေတာ္lေစတီပုထုိးlသိမ္lေက်ာင္းတုိ႔အား ေရသပၸါယ္ျပီးမွသာလ်ွင္
လူအခ်င္းခ်င္းေရ ေလာင္းပတ္ႀကေသာ  ဓေလ့သည္ ရခုိင္အမ်ဳိးသားမ်ား ယေန႔ကာလအထိ စြဲျမဲစြာ
လုိက္နာေနႀကေသာ ဂုဏ္ယူျမတ္နုိးဖြယ္ရာ အစဥ္
အလာဓေလ့ျဖစ္ေန၏။
ဤသည္ကုိအေျခံ၍ ရခုိင္လူ
မ်ဳိးတုိ႔သည္ ရုိးရာသႀကၤန္ပြဲေတာ္ကုိ
၁။နံသာေသြးပြဲ
၂။ဘုရားေရသပၸါယ္ပြဲ
၃။သႀကၤန္ေရေလာင္းပြဲ
ဟူ၍ အစီစဥ္အတုိင္း အဆင့္(၃)
ဆင့္ဟူ၍က်င့္ပေလ့ရွိပါသည္။
      ရခုိင္ရုိးရာသႀကၤန္ပြဲေတာ္သည္ တစ္မူထူးျခားစြာ ယဥ္ေက်းသိမ္ေမြ႔ လွသည့္
ခ်စ္စဖြယ္ရုိးရာ ယဥ္ေက်းမူ
ဓေလ့ l(အမ်ဳိးသားေရးကုိယ္
ပုိင္စရုိက္လကၡာဏာမ်ားျဖင့္
ျပည့္ဝလွသည့္ ရုိးရာယဥ္ေက်းမူပံဲြေတာ္တစ္ခုျဖစ္​သည္​။
ရခိုင္​လူမ်ိဳး တို႔ထူးျခား​ေသာဓ​ေလ့တခုမွာ ​ေလာင္​း​ေလွမ်ားထဲ​ေရထည္​့ကာ လူပ်ိဳအပ်ိဳ အမ်ိဳးသားအမ်ိဳးသမီး ရခိုင္​သူ၊ရခိုင္​သားမ်ားကတဖက္​ႏွင္​့တဖက္​အျပန္​အလွန္​ ​ေရ​ေလာင္​းျခင္​းဓ​ေလ့ျဖစ္​သည္​။
ပင္​လယ္​ကမ္​း႐ိုးတန္​း​ေဒသ​ေနရခိုင္​လူမ်ိဴးတို႔သည္​၄င္​းတို႔ ဝမ္​း​ေရးအတြက္​အသံုးျပဳ​ေလ့ရိွ​ေသာ ​ေလာင္​း​ေလွမ်ားကို ျမတ္​ႏိုးတန္​ဖိုးထားကာယခုကဲ့သို႔အသံုးျပဳၾကျခင္​းျဖစ္​သည္​ဟုတခ်ိဳ႕က​ေျပာဆိုၾကသည္​။
ရခိုင္​လူမ်ိဳးတို႔၏သၾကၤန္​ပြဲ​ေတာ္​သည္​ တမူထူးျခားကာယဥ္​​ေက်းသိမ္​​ေမြ႔စြာလွပ​ေန​ေလသည္​။

ကိုကို ႏိုင္(WesternKing)
အျပာ​ေရာင္​စာတန္​း​ေခ်ကုိဖိၿပီး​ေက addedပီးခပါနန္​းအမ်ိဳးတိ အမ်ိဳးတိနဲ႔ခင္​ခ်င္​လို႔ပါ
https://www.facebook.com/profile.php?id=100009262019057

Comments