Skip to main content

Featured

မာဂီစံ ( ရခိုင်သက္ကရာဇ်)

မာဂီစံ ( ရခိုင်သက္ကရာဇ်) *************************** မာဂီစံ ဆိုသည်မှာ "မာဂီစံ= မာဂ်စံ= မာဂ်သံ= ရခိုင်နှစ်= ရခိုင်သက္ကရာဇ်" ကို ခေါ်ဝေါ်သော စကားရပ်ဖြစ်သည်။ မြန်မာ့ပညာရှင်တစ်ချို့က “မာဂီစံ” ဝေါဟာရ ဖြစ်ပေါ်လာပုံမှာ ရခိုင်-မြန်မာများကို ဘင်္ဂလီများက “မာဂ် ၊ မောဂ် ၊ Magh, Mogh” မြန်မာဟု ခေါ်ကြောင်း၊ D.GE.Hall က ဆိုထားသည်။ “မာဂီစံ” သက္ကရာဇ်ဟူသည် ဘင်္ဂလားအရှေ့ ပိုင်း စစ်တကောင်းနယ်သုံး သက္ကရာဇ်ဖြစ်ပြီး၊ “မာဂီစံ” သက္က ရာဇ် သည် “ 638 A.D” တွင် စတင်ပါသည်။ “ စံ ” ဆိုသည်မှာ ပါဠိဘာသာ “သံ၀စ္ဆရာ= နှစ်”၊ ဟူသော အစ စာလုံး “သံ” ကို နာဂရီ အသံဖြင့် “စံ” ဟု ယူထား သောကြောင့် ဖြစ်သည်၊ ဟု ဦးမောင်မောင် ညွန့် (မန်းတက္ကသိုလ်) က သုတရိပ်မြုံ စာရဂုံ [ မြန်မာ စာပေနှင့် စာပေဝေဖ န်ရေး၊ သမိုင်းနှင့် အတ္ထုပ္ပတ္တိ စာကြည့်တိုက်ပညာ ပါဠိနှင့် ပိဋကတ်စာပေ] စာအုပ်မှာ ရေးသားဖေါ် ပြထားတာကိုတွေ့ရသည်။ ပါဠိ = သံ၀စ ္ဆရာ= နှစ် သက္ကတ= သံမွတ်သရာ= နှစ် ** “မာဂီစံ”သက္ကရာဇ်ဟူသည် ဘင်္ဂလားအရှေ့ပိုင်း စစ်တကောင်းနယ်သုံး သက္ကရာဇ်ဖြစ်သည်ဟု ဆိုသည်ကို လက်ခံပါသည်။ “မာဂီစံ” သက္ကရာဇ် ဖြစ်ပေါ်သောအချိန် အေဒီ 638 သည် ရခိုင်ဝေသာလီခေတ် အာနန္ဒစန

ဘင်္ဂလားမဂိုဘုရင်ခံသျှာသျှူဂျာ(Shah Shuja) ဘင်္ဂလားမှာအုပ်ချုပ်ခဲ့ချိန် ထုတ်ခဲ့သော ဒင်္ဂါး။

ရခိုင်ဘုရင်စန္ဒသုဓမ္မရာဇာလက်ထက်
ဘင်္ဂလားမှာ စစ်ရှုံးလို့ထွက်ပြေးပြီးတော့၊ ရခိုင်ပြည်ကို August 26, 1660 မှာရောက်လာသော ဘင်္ဂလားမဂိုဘုရင်ခံသျှာသျှူဂျာ(Shah Shuja)
ဘင်္ဂလားမှာအုပ်ချုပ်ခဲ့ချိန် ထုတ်ခဲ့သော ဒင်္ဂါး။
Shah Shuja'a (1658-1660 as putative Emperor) - silver rupee, Patna mint, AH-/RY Ahd, 11.40g. Obv: Shahada within a rectangle, names and qualities of the four Rashidoons in margins. Rev: In rectangle - Shah Shuja'a Muhammadi Badshah Ghazi; other titles in top margin (Nasir al-Din Muhammad), margin (Sahib Qiran Thani) and left margin (Abu al-Muzaffar, partially visible just after mint-name).  Extremely fine,
Credit - ဆရာကြီး Kyaw Maung (Facebook)


Comments