Skip to main content

Featured

မာဂီစံ ( ရခိုင်သက္ကရာဇ်)

မာဂီစံ ( ရခိုင်သက္ကရာဇ်) *************************** မာဂီစံ ဆိုသည်မှာ "မာဂီစံ= မာဂ်စံ= မာဂ်သံ= ရခိုင်နှစ်= ရခိုင်သက္ကရာဇ်" ကို ခေါ်ဝေါ်သော စကားရပ်ဖြစ်သည်။ မြန်မာ့ပညာရှင်တစ်ချို့က “မာဂီစံ” ဝေါဟာရ ဖြစ်ပေါ်လာပုံမှာ ရခိုင်-မြန်မာများကို ဘင်္ဂလီများက “မာဂ် ၊ မောဂ် ၊ Magh, Mogh” မြန်မာဟု ခေါ်ကြောင်း၊ D.GE.Hall က ဆိုထားသည်။ “မာဂီစံ” သက္ကရာဇ်ဟူသည် ဘင်္ဂလားအရှေ့ ပိုင်း စစ်တကောင်းနယ်သုံး သက္ကရာဇ်ဖြစ်ပြီး၊ “မာဂီစံ” သက္က ရာဇ် သည် “ 638 A.D” တွင် စတင်ပါသည်။ “ စံ ” ဆိုသည်မှာ ပါဠိဘာသာ “သံ၀စ္ဆရာ= နှစ်”၊ ဟူသော အစ စာလုံး “သံ” ကို နာဂရီ အသံဖြင့် “စံ” ဟု ယူထား သောကြောင့် ဖြစ်သည်၊ ဟု ဦးမောင်မောင် ညွန့် (မန်းတက္ကသိုလ်) က သုတရိပ်မြုံ စာရဂုံ [ မြန်မာ စာပေနှင့် စာပေဝေဖ န်ရေး၊ သမိုင်းနှင့် အတ္ထုပ္ပတ္တိ စာကြည့်တိုက်ပညာ ပါဠိနှင့် ပိဋကတ်စာပေ] စာအုပ်မှာ ရေးသားဖေါ် ပြထားတာကိုတွေ့ရသည်။ ပါဠိ = သံ၀စ ္ဆရာ= နှစ် သက္ကတ= သံမွတ်သရာ= နှစ် ** “မာဂီစံ”သက္ကရာဇ်ဟူသည် ဘင်္ဂလားအရှေ့ပိုင်း စစ်တကောင်းနယ်သုံး သက္ကရာဇ်ဖြစ်သည်ဟု ဆိုသည်ကို လက်ခံပါသည်။ “မာဂီစံ” သက္ကရာဇ် ဖြစ်ပေါ်သောအချိန် အေဒီ 638 သည် ရခိုင်ဝေသာလီခေတ် အာနန္ဒစန

ပ်ဴစစ္လွ်င္ ဗမာမဟုတ္ေၾကာင္း သက္ေသတစ္ခု (ရခိုင္နည္းျဖင့္ ဒဂၤါးလုပ္ျခင္း)

ပ်ဴစစ္လွ်င္ ဗမာမဟုတ္ေၾကာင္း သက္ေသတစ္ခု (ရခိုင္နည္းျဖင့္ ဒဂၤါးလုပ္ျခင္း)
°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°



ပ်ဴေခတ္ ဒဂၤါး။....။ ပ်ဴေတြဟာ ရခိုင္ေတြလို႔ ဒဂၤါးလုပ္တတ္၍ ဒဂၤါးခတ္မ်ား ႐ိုက္ႏိွပ္ သံုးစြဲၾကသည္
ပ်ဴေတြဟာ သေရေခတၱရာေခတ္ထိပါပဲ ၊ ပ်ဴေတြကို တိုက္ထုတ္ၿပီးေနာက္

ဒဂၤါးမလုပ္တတ္ ။...။ ဗမာေတြဟာ ပုဂံေခတ္ ၾကာအိုးအံ ပုဂံတည္ ေဆာင္ပုဒ္အရ ေကာဇာ ၂၁၁ (AD-၈၄၉) ဆိုေပမယ့္
ဗမာဘုရင္ အေနာ္ရထာ
မင္း (AD -၁၀၄၄ ) ေခတ္မွ အရာရာ စတင္လာတယ္လို႔ ေျပာရမွာပဲ ၊ မြန္ေတြဆီက ပိဋကတ္ယူၿပီးေတာ့ေပါ့ ၊

ဒီေတာ့ ၾကာအိုးအံ ပုဂံတည္ (AD -၈၄၉) ကေန
ဗဒံုမင္း (ခ) ဘိုးေတာ္ေမာင္ဝိုင္းလက္ထက္လက္ ေကာဇာ ၁၁၄၆ ( AD ၁၇၈၄ )ခုထိ ႏွစ္ေပါင္း ( ၉၃၅ ) တိုင္တိုင္ ဗမာေတြဟာ ဒဂၤါးမလုပ္တတ္ေသး ဆိုတဲ့ သက္ေသတစ္ခ်က္က 👉👉

(ဘိုးေတာ္မင္းလက္ထက္ အမရပူရတြင္ ေငြဒဂါၤး မသံုးေသး၍ ။ က်ပ္ျဖင့္ခ်ိန္သံုးသျဖင့္ ငျမတ္ထင္ကို ေငြအခြက္တစ္ဆယ္ေပးေလ၏။)(ေမွာ္ပီဆရာသိန္း)

ထိုးေနာက္ ရခိုင္ျပည္ကိုသိမ္းျပီးတ႔ဲအခ်ိန္ ဘိုးေတာ္ေမာင္ဝိုင္းသည္ ရခိုင္ျပည္ဟာ သူတို႔ ပုဂံျပည္ေတြလို ေငြစ ေရႊစ ေတြကို အေလးခ်ိန္ျဖင့္ သံုးစြဲတယ္ ထင္ၿပီး ရခိုင္ျပည္တြင္ သံုးစြဲခိုင္းတ့ဲအခါ

ေျမာက္ဦးၿမိဳ႕ဝန္ နႏၵပက်န္က "ဓညဝတီရခိုင္ျပည္ ေျမာက္ဦးၿမိဳ႕ေနသူတို႕သည္ ေရႊေငြကို က်ပ္ခ်ိန္၍မသံုး၊ ဒဂၤါးခတ္၍သာသံုးသည္"ဟု ဘိုးေတာ္မင္းထံစာပို႔ရာ-
"၁၁၄၆ အမရပူရ ဆင္ျဖဴမ်ားရွင္ႏိုင္ငံ" တံဆိပ္ခတ္ၿပီးရိုက္ေလ။ ထိုဒဂၤါးကို  "ပံုေတာ္ဒဂၤါး" ဟုေခၚ၍သံုးေလဆိုသည့္ အမိန္႔အရ သံုးစြဲခ့ဲရေသးသည္ ။(ရခိုင္ရာဇဝင္သစ္က်မ္း)

အ့ဲေနာက္ၿပီးမွ ရခိုင္ေတြနည္းကို ယူၿပီး ဘိုးေတာ္ေမာင္ဝိုင္းသည္ AD ၁၇၈၅ မွစတင္၍  ဒဂၤါး႐ိုက္ခတ္ၿပီး သံုးစြဲလာသည္ ၊ ကမၻာ့ရက္စြဲ႔အဘိဓါန္ စာအုပ္၌ ျမန္မာျပည္တြင္းသံုး ျမန္မာ့ ဒဂၤါး ေပၚသည္ဟု ေဖာ္ျပထားသည္။

ဤအေၾကာင္းအရာကို ၾကည့္လွ်င္  ၾကာအိုးအံ ပုဂံတည္ (AD -၈၄၉) ကေန
ဗဒံုမင္း (ခ) ဘိုးေတာ္ေမာင္ဝိုင္းလက္ထက္လက္ ေကာဇာ ၁၁၄၆ ( AD ၁၇၈၄ )ခုထိ ႏွစ္ေပါင္း ( ၉၃၅ ) တိုင္တိုင္ ဗမာေတြဟာ ဒဂၤါးမလုပ္တတ္ေသး ဆိုတာပါပဲ

ဤသည္ပင္ ပ်ဴ နဲ႔ ဗမာ တစ္ျခားစီဆိုတာ သက္ေသတစ္ခ်က္ပါပဲ

ေအာက္Photo မ်ား ေသခ်ာ ၾကည့္👇👇👇

-----------------------
Zaw KoKo (မဟႎသကတိုင္း)

Comments