ဘင်္ဂလားဒေ့ခ်ျနိုင်ငံ၏ ဒုတိယ မြို့တော် စစ်တစ်ကောင်းမြို့၏ မူလအမည်ကို မည်သူက‌ပေးခဲ့ပါသနည်း။

ဘင်္ဂလားဒေ့ခ်ျနိုင်ငံ၏ ဒုတိယ မြို့တော် 

စစ်တစ်ကောင်းမြို့၏ မူလအမည်ကို 

မည်သူက‌ပေးခဲ့ပါသနည်း။ 

စစ်တကောင်း ဆိုသည့် အမည်အဓိပ္ပါယ်ကို 

သိရှိကြပါသလား။ ဖတ်ရှုကြည့်ပါ။

ရိုဟင်ဂျာဆိုသူများဖက်မှ ကာကွယ်ပေးနေသူများနှင့် စကားပြောဖြစ်ပါက မိမိဖက်က သမိုင်းအထောက် 

အထားများဖြင့် ကိုးကား ပြောနိုင်ရန် ရည်သန်ပြီး 

တင်ပြပေးလိုက်ပါသည်။

ဘင်္ဂလားဒေ့ခ်ျနိုင်ငံ၊ ဒုတိယ မြို့တော် 

စစ်တ‌ကောင်းမြို့၏ မူလအမည်ကို

 ရခိုင်ဘုရင် စူလ စနြ္ဒားက

 ရခိုင်- မြန်မာ သကြစ် ၁၃၁ ခုနှစ်( အေဒီ-၇၆၉

ခုနှစ်တွင်အမည်ပေးထားခဲ့ခြင်းဖြစ်ပါသည်။

၄င်းမင်းကြီးသည် ၄င်းဒေသကို စစ်အောင်နိုင်ပြီး 

(၂) နှစ်အကြာတွင် စစ်တကောင်းမြို့တွင်

 အောင်နိုင်ခြင်း ကျောက်စာ တိုင်တစ်ခုကို

 ရေးထိုးထားခဲ့ပါသည်။ ဘာသာခြားများသည် 

ဗုဒ္ဓဘာသာ ရခိုင်လူမျိုးများအား 

(စစ်မတိုက်ကောင်း) ကြောင်း၊ 

စစ်တိုက်ပါ ၄င်းတို့လူမျိုးများကသာ 

ရှုံးနိမ့်ကာ သေကြေပျက်စီးကြကြောင်းကို 

စူလ စန်ဒရား ဘုရင်က

ညီလာခံတွင် မိန့်မှာကြားသည်မှ အစပြုပြီး

 စစ်မတိုက်ကောင်း ကျောက်စာကို

 ရေးထိုးထားခဲ့ပါသည်။ နှစ်ကြာလာသည့် အခါ စစ်မတိုက်ကောင်းမှ စစ်တိုက်ကောင်း၊

၄င်းမှ တဆင့် စစ်တကောင်း ဟု

အမည်ပြောင်းလဲ ခေါ်တွင် လာခြင်းဖြစ်ပါသည်။

၄င်းအကြောင်းကို

 A HISTORY OF CHITTAGONE 

စာအုပ် စာမျှက်နှာ (၁၇) တွင် အသေးစိတ်ဖော်ပြထားပြီး စစ်တကောင်း အမည်ကို ရခိုင်ဘုရင်က 

အမည်ပေးခဲ့သည်ကို အောက်ပါအတိုင်း

‌ရေးသားထားပါသည်။

“ သို့ဖြစ်ပါ၍ အေဒီ ၇၆၉ တွင် 

ရခိုင်ဘုရင်က အမည်ပေးထားခဲ့သော 

စစ်တကောင်းအမည်သည်

ယခုလက်ရှိ စစ်တကောင်းမြို့၏

မူလအမည်ဖြစ်ပါသည်။ 

ဘင်္ဂလီလူမျိုးများက စစ်တကောင်းကို စစ်တဂါမဟု၄င်း၊ တရုပ်လူမျိုးများက ချတိကိန်း- ချတိဂန်ဟု၄င်း၊ 

ဥရောပသားများက ချိတကောင်းဟု၄င်း

‌ခေ်ါဝေါ်နေ ကြ‌သော်လည်း၊

ရခိုင်အမည် စစ်တကောင်း ဆိုသည့် 

အမည်မှ ဆင်းသက်လာခြင်းဖြစ်ပါသည် “ 

ဟုရေးသား ဖော်ပြထားပါသည်။

၄င်းစစ်တ‌ကောင်းအမည်ကို အေဒီ ၁၆၆၆ ခုနှစ်တွင် စစ်တကောင်းကို မဂိုများသိမ်းပိုက်ပြီးနောက် 

စစ်တကောင်းမြို့အား အစ္စလာမ် မာဘတ်မြို့ 

သိုမဟုတ် အစ္စလာမ် နယ်မြေ မြို့ ဟု 

အမည်ပေးသော်လည်း ၄င်းအမည် မတွင်ဘဲ 

ယခု အချိန်အထိရခိုင်ဘုရင်မှည့်ထားခဲ့သော 

စစ်တကောင်းမြို့အမည်ကိုသာ သုံးစွဲနေဆဲဖြစ်ပါသည်။

အေဒီ ၁၆၃၀ ခုနှစ်တွင် ရခိုင်ပြည်နယ် မြောက်ဦးမြို့သို့ လာရောက်လည်ပတ်ခဲ့သည့် ပေါ်တူဂီ လူမျိုး Manrique တင်ပြချက်အရ စစ်တကောင်းမြိုံတော်သည် ရခိုင်အင်ပါယာအတွက် အလွန်တရာ အရေးပါပြီး

အဓိက သော့ ချက်နေရာတစ်ခုဖြစ်သည်ဟုဖော်ပြထားပါသည်။

 “The City of Chatigan “(Chittagone) , in the opinion of Manrique , was a place of the first importance and the master key to the whole Magh ( Arakanese or Rakhine) Empire”. (Page-276, A HISTORY OF CHITTAGONE)

အမှန်မှာ ဒါကာဆိုသည်မှာလည်း 

ရခိုင်ဘာသာစကားမှ ဆင်းသက်လာခြင်းဖြစ်ပါသည်။ ရခိုင်နိမိတ်နှင့် ဘင်္ဂလားနယ်နမိတ်ကို ဒါးဖြင့်ကာဆီး ထားသဖြင့်

 ဒါးကာ မြို့ဟု အမည်တွင်လာခဲ့ကြောင်းမှတ်ထားရပါသည်။ အမှန်မှာ ၁၆၆၆ ခုအချိန်အထိ 

ဘင်္ဂလားဒေ့ခ်ျတစ်နိုင်ငံလုံးသည်

 ရခိုင်နယ်မြေဖြစ်ခဲ့ပါသည်။ 

ယခုတော့ပြောင်းပြန် ရိုဟင်ဂျာဆိုသူများက

 ရခိုင်ပြည်ကို သူ့ပြည်နယ် ဟု 

တရား၀င်တောင်းဆိုလာနေကြသည်။

Credit FB - Oo Myint