Skip to main content

Featured

မာဂီစံ ( ရခိုင်သက္ကရာဇ်)

မာဂီစံ ( ရခိုင်သက္ကရာဇ်) *************************** မာဂီစံ ဆိုသည်မှာ "မာဂီစံ= မာဂ်စံ= မာဂ်သံ= ရခိုင်နှစ်= ရခိုင်သက္ကရာဇ်" ကို ခေါ်ဝေါ်သော စကားရပ်ဖြစ်သည်။ မြန်မာ့ပညာရှင်တစ်ချို့က “မာဂီစံ” ဝေါဟာရ ဖြစ်ပေါ်လာပုံမှာ ရခိုင်-မြန်မာများကို ဘင်္ဂလီများက “မာဂ် ၊ မောဂ် ၊ Magh, Mogh” မြန်မာဟု ခေါ်ကြောင်း၊ D.GE.Hall က ဆိုထားသည်။ “မာဂီစံ” သက္ကရာဇ်ဟူသည် ဘင်္ဂလားအရှေ့ ပိုင်း စစ်တကောင်းနယ်သုံး သက္ကရာဇ်ဖြစ်ပြီး၊ “မာဂီစံ” သက္က ရာဇ် သည် “ 638 A.D” တွင် စတင်ပါသည်။ “ စံ ” ဆိုသည်မှာ ပါဠိဘာသာ “သံ၀စ္ဆရာ= နှစ်”၊ ဟူသော အစ စာလုံး “သံ” ကို နာဂရီ အသံဖြင့် “စံ” ဟု ယူထား သောကြောင့် ဖြစ်သည်၊ ဟု ဦးမောင်မောင် ညွန့် (မန်းတက္ကသိုလ်) က သုတရိပ်မြုံ စာရဂုံ [ မြန်မာ စာပေနှင့် စာပေဝေဖ န်ရေး၊ သမိုင်းနှင့် အတ္ထုပ္ပတ္တိ စာကြည့်တိုက်ပညာ ပါဠိနှင့် ပိဋကတ်စာပေ] စာအုပ်မှာ ရေးသားဖေါ် ပြထားတာကိုတွေ့ရသည်။ ပါဠိ = သံ၀စ ္ဆရာ= နှစ် သက္ကတ= သံမွတ်သရာ= နှစ် ** “မာဂီစံ”သက္ကရာဇ်ဟူသည် ဘင်္ဂလားအရှေ့ပိုင်း စစ်တကောင်းနယ်သုံး သက္ကရာဇ်ဖြစ်သည်ဟု ဆိုသည်ကို လက်ခံပါသည်။ “မာဂီစံ” သက္ကရာဇ် ဖြစ်ပေါ်သောအချိန် အေဒီ 638 သည် ရခိုင်ဝေသာလီခေတ် အာနန္ဒစန

ယင်းချင့်တိစွာ အေခုခါမှာ British Library မှာ သိမ်းလို့ဟိပါယင့်။ ဒေချင့်တိစွာ အလှပလှ ကျန်ရေ နောက်ဆုံး ရက္ခိုင်စာ အထောက်အထားတိ ဖြစ်ပါရေ။

ရက္ခိုင်စာ ဆိုစွာ ဇာပိုင်ရောင်။
ရက္ခိုင်ပြည်ပျက်ပြီးခါစ ၁၇၉ ၀ လောက်မှာ British Surveyor John Murray က ရက္ခိုင်ကျမ်းစာ(Arakanese/ Mughi Manuscript)တိကို စုခပါရေ။ ယင်းချင့်တိစွာ အေခုခါမှာ British Library မှာ သိမ်းလို့ဟိပါယင့်။ ဒေချင့်တိစွာ အလှပလှ ကျန်ရေ နောက်ဆုံး ရက္ခိုင်စာ အထောက်အထားတိ ဖြစ်ပါရေ။ 

British Library စွာ သူရို့ စုဆောင်းထားရေ items သန်းပေါင်း ၁၅၀ လောက်ထဲက ရွီးဆယ်ပနာ Digitised လုပ်ပြီးကေ Online Publish လုပ်ပါရေ။ယေထဲမှာ ဒေ ရက္ခိုင်ကျမ်းစာ စွာလဲ တစ်ခု အပါ ဖြစ်ပါရေ။ ဒေ manuscript မှာ မနုဓမ္မသတ်ကျမ်း( Dharma Śatra of Manu) ရက္ခိုင်မူကို ရွီးထားပါရေ။ အက္ခရာပုံကတော့ခါ မြောက်ဦးခေတ်မှာ ရက္ခိုင်စာ ရွီးရေပုံ ၂ မျိုးဟိရေထဲက တစ်မျိုးဖြစ်ပါရေ။ ရက္ခိုင်စာ ပဇောင်ပိုင်ဟိခလဲ।မည်သည်သျှောင်လဲ တစ်ချက် ကြည့်ကတ်ပါ ပလင်။ 
http://www.bl.uk/manuscripts/Viewer.aspx?ref=add_ms_12254_f001r
(ဒီ link မှာ စဆုံး ဖတ်လို့ ရပါတယ်)

Credit.. Ye Myat Lwin






Comments