စစ္တေကာင္းၿမိဳ႕ အမည္၏ မူလရင္းျမစ္အေၾကာင္း။
°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°
ဘဂၤလားေဒ့ခ်္ႏုိင္ငံ၊ ဒုတိယ ျမိဳ႔ေတာ္ စစ္တစ္ေကာင္းျမိဳ႔၏ မူလအမည္ကိုမည္သူကေပးခဲ့ပါသနည္း။ စစ္တေကာင္း ဆုိသည့္ အမည္အဓိပၸါယ္ကုိ သိရွိၾကပါသလား။ ဖတ္ရွဳၾကည့္ပါ။
ရုိဟင္ဂ်ာဆုိသူမ်ားဖက္မွ ကာကြယ္ေပးေနသူမ်ားႏွင့္ စကားေျပာျဖစ္ပါက မိမိဖက္က သမုိင္းအေထာက္ အထားမ်ားျဖင့္ ေျပာႏုိင္ရန္ ရည္သန္ျပီး တင္ျပေပးလုိက္ပါသည္။
ဘဂၤလားေဒ့ခ်္ႏုိင္ငံ၊ ဒုတိယ ျမိဳ႔ေတာ္ စစ္တစ္ေကာင္းျမိဳ႔၏ မူလအမည္ကို ရခုိင္ဘုရင္ စူလ စၿႏၵားက ရခုိင္- ျမန္မာ သၾကစ္ ၁၃၁ ခုႏွစ္( ေအဒီ-၇၆၉
ခုႏွစ္တြင္အမည္ေပးထားခဲ့ျခင္းျဖစ္ပါသည္။၄င္းမင္းၾကီးသည္ ၄င္းေဒသကုိ စစ္ေအာင္ႏုိင္ျပီး (၂) ႏွစ္အၾကာတြင္ စစ္တေကာင္းျမိဳ႔တြင္ ေအာင္ႏုိင္ျခင္း ေက်ာက္စာ တုိင္တစ္ခုကုိ ေရးထုိးထားခဲ့ပါသည္။ ဘာသာျခားမ်ားသည္ ဗုဒၶဘာသာ ရခုိင္လူမ်ိဳးမ်ားအား (စစ္မတုိက္ေကာင္း) ေၾကာင္း၊ စစ္တုိက္ပါ ၄င္းတုိ႔လူမ်ိဳးမ်ား ရွဳံးနိမ့္ကာ ေသေၾကဖ်က္စီးၾကေၾကာင္း ကုိ ညီလာခံတြင္ မိန့္မွာၾကားသည္မွ အစျပဳျပီး စစ္မတုိက္ေကာင္း ေက်ာက္စာကုိ ေရးထုိးထားခဲ့ပါသည္။ ႏွစ္ၾကာလာသည့္ အခါ စစ္မတုိက္ေကာင္းမွ စစ္တုိက္ေကာင္း၊ ၄င္းမွ တဆင့္ စစ္တေကာင္း ဟု အမည္ေျပာင္းလဲ ေခၚတြင္ လာျခင္းျဖစ္ပါသည္။
၄င္းအေၾကာင္းကုိ A HISTORY OF CHITTAGONE စာအုပ္ စာမွ်က္ႏွာ (၁၇) တြင္ အေသးစိတ္ေဖာ္ျပထားျပီး စစ္တေကာင္း အမည္ကုိ ရခုိင္ဘုရင္က အမည္ေပးခဲ့သည္ကုိ ေအာက္ပါအတုိင္းေရးသားထားပါသည္။
“ သုိ႔ျဖစ္ပါ၍ ေအဒီ ၇၆၉ တြင္ ရခုိင္ဘုရင္အမည္ေပးထားခဲ့ေသာ စစ္တေကာင္းအမည္သည္ ယခုလက္ရွိ စစ္တေကာင္းျမိဳ႔၏ မူလအမည္ျဖစ္ပါသည္။ ဘဂၤလီလူမ်ိဳးမ်ားက စစ္တေကာင္းကုိ စစ္တဂါမဟု၄င္း၊ တရုပ္လူမ်ိုးမ်ားက ခ်တိကိန္း- ခ်တိဂန္ဟု၄င္း၊ ဥေရာပသားမ်ားက ခ်ိတေကာင္းဟု၄င္းေခၚေ၀ၚေန ၾကေသာ္လည္း၊ ရခိုင္အမည္ စစ္တေကာင္း ဆုိသည္အမည္မွ ဆင္းသက္လာျခင္းျဖစ္ပါသည္ “
ဟုေရးသား ေဖာ္ျပထားပါသည္။
၄င္းအမည္ကုိ ေအဒီ ၁၆၆၆ ခုႏွစ္တြင္ စစ္တေကာင္းကုိ မဂုိမ်ားသိမ္းပုိက္ျပီးေနာက္ စစ္တေကာင္းျမိဳ႔အား အစၥလာမ္ မာဘတ္ျမိဳ႔ သုိမဟုတ္ အစၥလာမ္ နယ္ေျမ ျမိဳ႔ ဟု အမည္ေပးေသာ္လည္း ၄င္းအမည္ မတြင္ဘဲ ယခု အခ်ိန္အထိ ရခုိုင္ဘုရင္မွည့္ထားခဲ့ေသာ စစ္တေကာင္းျမိဳ႔ အမည္ကုိသာ သုံးစဲြေနဆဲျဖစ္သည္။
ေအဒီ ၁၆၃၀ ခုႏွစ္တြင္ ရခုိင္ျပည္နယ္ ေျမာက္ဦးျမိဳ႔သုိ႔ လာေရာက္လည္ပတ္ခဲ့သည့္ ေပၚတူဂီ လူမ်ိဳး Manrique တင္ျပခ်က္အရ စစ္တေကာင္းျမိဳံေတာ္သည္ ရခုိင္အင္ပါယာအတြက္ အလြန္တရာ အေရးပါျပီး အဓိက ေသာ့ ခ်က္ေနရာတစ္ခုျဖစ္သည္ဟုေဖာ္ျပထားပါသည္။
“The City of Chatigan “(Chittagone) , in the opinion of Manrique , was a place of the first importance and the master key to the whole Magh ( Arakanese or Rakhine) Empire”. (Page-276, A HISTORY OF CHITTAGONE)
အမွန္မွာ ဒါကာဆုိသည္မွာလည္း ရခုိင္ဘာသာစကားမွ ဆင္းသက္လာျခင္းျဖစ္ပါသည္။ ရခုိင္နိမိတ္ႏွင့္ ဘဂၤလားနယ္နမိတ္ကုိ ဒါးျဖင့္ကာဆီး ထားသျဖင့္ ဒါးကာ ျမိဳ႔ဟု အမည္တြင္လာခဲ့ေၾကာင္းမွတ္ထားရပါသည္။ အမွန္မွာ ၁၆၆၆ ခုအခ်ိန္အထိ ဘဂၤလားေဒ့ခ်္တစ္ႏုိင္ငံလုံးသည္ ရခုိင္နယ္ေျမျဖစ္ခဲ့ပါသည္။ ယခုေတာ့ေျပာင္းျပန္ ရုိဟင္ဂ်ာဆုိသူမ်ားက ရခုိင္ျပည္ကုိ သူ႔ျပည္နယ္ ဟု တရား၀င္ေတာင္းဆိုလာေနၾကသည္။
Credit - Oo Myint
