Skip to main content

Featured

မာဂီစံ ( ရခိုင်သက္ကရာဇ်)

မာဂီစံ ( ရခိုင်သက္ကရာဇ်) *************************** မာဂီစံ ဆိုသည်မှာ "မာဂီစံ= မာဂ်စံ= မာဂ်သံ= ရခိုင်နှစ်= ရခိုင်သက္ကရာဇ်" ကို ခေါ်ဝေါ်သော စကားရပ်ဖြစ်သည်။ မြန်မာ့ပညာရှင်တစ်ချို့က “မာဂီစံ” ဝေါဟာရ ဖြစ်ပေါ်လာပုံမှာ ရခိုင်-မြန်မာများကို ဘင်္ဂလီများက “မာဂ် ၊ မောဂ် ၊ Magh, Mogh” မြန်မာဟု ခေါ်ကြောင်း၊ D.GE.Hall က ဆိုထားသည်။ “မာဂီစံ” သက္ကရာဇ်ဟူသည် ဘင်္ဂလားအရှေ့ ပိုင်း စစ်တကောင်းနယ်သုံး သက္ကရာဇ်ဖြစ်ပြီး၊ “မာဂီစံ” သက္က ရာဇ် သည် “ 638 A.D” တွင် စတင်ပါသည်။ “ စံ ” ဆိုသည်မှာ ပါဠိဘာသာ “သံ၀စ္ဆရာ= နှစ်”၊ ဟူသော အစ စာလုံး “သံ” ကို နာဂရီ အသံဖြင့် “စံ” ဟု ယူထား သောကြောင့် ဖြစ်သည်၊ ဟု ဦးမောင်မောင် ညွန့် (မန်းတက္ကသိုလ်) က သုတရိပ်မြုံ စာရဂုံ [ မြန်မာ စာပေနှင့် စာပေဝေဖ န်ရေး၊ သမိုင်းနှင့် အတ္ထုပ္ပတ္တိ စာကြည့်တိုက်ပညာ ပါဠိနှင့် ပိဋကတ်စာပေ] စာအုပ်မှာ ရေးသားဖေါ် ပြထားတာကိုတွေ့ရသည်။ ပါဠိ = သံ၀စ ္ဆရာ= နှစ် သက္ကတ= သံမွတ်သရာ= နှစ် ** “မာဂီစံ”သက္ကရာဇ်ဟူသည် ဘင်္ဂလားအရှေ့ပိုင်း စစ်တကောင်းနယ်သုံး သက္ကရာဇ်ဖြစ်သည်ဟု ဆိုသည်ကို လက်ခံပါသည်။ “မာဂီစံ” သက္ကရာဇ် ဖြစ်ပေါ်သောအချိန် အေဒီ 638 သည် ရခိုင်ဝေသာလီခေတ် အာနန္ဒစန

အာနႏၵစျႏၵ ေက်ာက္စာ ေရးထိုးႏွစ္ကို တင္ျပျခင္း


အာနႏၵစျႏၵမင္းေက်ာက္စာ ေရးထုိးႏွစ္ကုိ တင္ျပျခင္း

ရခုိင္ျပည္နယ္ ေျမာက္ဦးၿမိဳ႕ သွ်စ္ေသာင္းဘုရားတြင္ ေရွးေဟာင္းေက်ာက္စာတုိင္းႀကီး တစ္တုိင္ ရွိပါသည္။ ထုိ ေက်ာက္ စာတုိင္ကုိ အာနႏၵစျႏၵေက်ာက္စာတုိင္ဟုေခၚၾကသည္။ ေက်ာက္စာကုိ ေဒ၀နာဂရီပြား အကၡရာ တြင္ သကၠတ ဘာသာျဖင္႔ ေရးထုိးထားေက်ာက္စာျဖစ္ေပသည္။ စာေၾကာင္းေရ(၇၃) ပါရွိေပသည္။ ဂါထာအားျဖင္႔ (၆၅)ဂါထာႏွင္႔ စကားေျပတစ္ပုိဒ္ရွိသည္။ ဂါထာ(၆၅)ပုိဒ္ရွိသည္ဟုဆုိေသာ္လည္း ဖတ္၍မရေသာ အစ စာေၾကာင္းေရ (၁-၂-၃) ကုိ ထည့္သြင္း ေရတြက္ထားျခင္းမရွိပါ။ ထုိစာၾကြင္းမ်ား မပါ။

ဤေက်ာက္စာတြင္ အာနႏၵစျႏၵမင္းႀကီးသည္ သူ၏ ဘုိးေလာင္းေတာ္ ေဘးေလာင္းေတာ္ ေဆြစဥ္မ်ိဳးဆက္ ဘုရင္မ်ား ကုိ မွတ္တမ္းတင္ထားကာ သူ၏ ကုသုိလ္ေကာင္းမႈျပဳလုပ္ခဲ႔မႈမ်ားႏွင္႔ အမ်ားအက်ိဳးေဆာင္ရြက္ခဲ႔မႈ၊ ဘာသာေရး ေဆာင္ရြက္ခဲ႔မႈမ်ားကုိ အေသးစိတ္ မွတ္တမ္းတင္ေရးထုိးထားေသာ ရွားပါးေက်ာက္စာ တစ္ခ်ပ္ျဖစ္ပါသည္။

ဤေက်ာက္စာကုိ အစအဆုံး အဓိပၸါယ္ အျပည့္စုံဆုံး ဖတ္ခဲ႔ေသာပုဂၢိဳလ္မွာ အဂၤလန္္ႏုိင္ငံ ေအာက္စဖုိ႔စ္႔ တကၠသိုလ္ ေဘလီေယာေကာလိပ္မွ အေရွ႕ တုိင္းပညာရပ္ဆုိင္ရာ ပါေမာကၡ အဂၤလိပ္လူမ်ိဳး E.H .Johnston ျဖစ္ပါ သည္။ ပါေမာကၡဂၽြန္စတင္သည္ ဤ ေက်ာက္စာကုိ (၁၉၃၅-၁၉၄၂) ႏွစ္အတြင္း ဖတ္ရႈခဲ႔လိမ္႔ မည္ဟု ခန္႔မွန္းၾကေပ သည္။ ဂၽြန္စတင္သည္ အာနႏၵစျႏၵေက်ာက္စာတုိင္ကုိၾကည့္ၿပီး ကုိယ္တုိင္ဖတ္ယူျခင္း မဟုတ္ဘဲ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ မွ ေပးပုိ႔ေသာ မင္ကူးပုံ ၂ ပုံႏွင္႔ ဓါတ္ပုံရုိက္ယူထားေသာ အျခားပုံ အခ်ိဳ႕မွေန၍ ဖတ္ခဲ႔သည္ဟု ဆုိထားပါ သည္။ ပါေမာကၡဂၽြန္စတင္သည္ (၁၉၄၂) ေအာက္တုိဘာတြင္ ကြယ္လြန္ခဲ႔ေလသည္။

ထုိအခါ ဤအာနႏၵစျႏၵေက်ာက္စာ၏ စာတမ္းသည္ စာၾကမ္းအျဖစ္သာ ရွိေနခဲ႔ေပသည္။ ၄င္းစာတမ္းကုိ ေဘလီေယာေကာလိပ္မွ တာ၀န္ရွိသူမ်ားက ပါေမာကၡ ဆာရစ္ခ်စ္ဘန္း ႏွင္႔ ပါေမာကၡ ဂ်ီအိပ္(ခ်)လုပ္(စ္) ၏ အကူ အညီျဖင္႔ စာေခ်ာအျဖစ္ တည္းျဖတ္ၿပီး Ball.S.O.A.S .Vol xi, pt.2, pp 357-3385 . “Some Sanskrit Inscriptions of Arakan” ေခါင္း စဥ္ျဖင္႔ ထည့္သြင္းထုတ္ေ၀ခဲ႔ေပသည္။

ဂၽြန္စတင္၏ အာနႏၵစျႏၵေက်ာက္စာ စာတမ္းကုိ တည္းျဖတ္ထုတ္ေ၀ခဲ႔ေသာ ပညာရွင္မ်ားသည္ ဂၽြန္စတင္၏ စာတမ္းတြင္ သကၠတလုိ ေရးသားထားေသာ စာတမ္း၌ အာနႏၵစျႏၵမင္းေက်ာက္စာမွာ ပါသည့္အတုိင္း စာေၾကာင္းေရ(၇၃)ေၾကာင္း ေရးသားပါရွိေသာ္လည္း အဂၤလိပ္လုိ ဘာသာျပန္ရာ၌ စာေၾကာင္းေရအလုိက္ နံပါတ္ စဥ္တပ္ ဘာသာမျပန္ဘဲ ဂါထာပုိဒ္အလုိက္သာ နံပါတ္စဥ္တပ္၍ ဘာသာျပန္ၾကသည္ကုိ ေတြ႔ရသည္။ ထုိေၾကာင္႔ အာနႏၵစျႏၵေက်ာက္စာ တြင္ ပါေသာ ဂါထာအပုိဒ္(၆၅) ႏွင္႔ စကားေျပတစ္ပုိဒ္ကုိသာ အဂၤလိပ္လုိ ဘာသာျပန္ ေရး သားထုတ္ေ၀ခဲ႔သည္ကုိ ေတြ႔ရသည္။ ေအာက္ဆုံးစာေၾကာင္းတုိႏွစ္ေၾကာင္းသည္ ဂါထာ မဟုတ္ေသာေၾကာင္႔ ဘာ သာမျပန္ဘဲ ထားခဲ႔ဲၾကျခင္းေလာ႔ စဥ္းစားမိပါသည္။ ဂၽြန္စတင္၏ စာတမ္း သကၠၱတ လုိေရးသားထားရာ၌ ေအာက္ဆုံး စာေၾကာင္းမ်ားကုိ Line (72-73) ဟုသာ နံပါတ္တပ္ထားသည္ကုိသာ ေတြ႔ရၿပီး အဂၤလိပ္လုိ ဘာသာျပန္ထားသည္ ကုိ မေတြ႔ရေပ။ ထုိစာေၾကာင္းမ်ားကုိ သကၠတဘာသာျဖင္႔ ေရးသားထားခဲ႔သည့္အတုိင္းသာ ေဖၚျပခဲ႔ၾကၿပီး ဘာသာ ျပန္မႈ မျပဳခဲ႔ၾကေခ်။ ေက်ာက္စာကုိ ေလ႔လာလုိက္စားသူ ပညာရွင္အမ်ားအျပားသည္လည္း ဂၽြန္စတင္၏စာတမ္း အဂၤလိပ္လုိ ဘာသာျပန္ထားေသာ မူကုိသာ အဓိကထား ေလ႔လာၾကသူမ်ားေသာေၾကာင္႔ အာနႏၵစျႏၵေက်ာက္စာ တြင္ စာေၾကာင္း ေရ(၇၁)ေၾကာင္း ဂါထာ(၆၅)သာ ပါရွိသည္ ဟု သိၾကသည္၊ တစ္ခ်ိဳ႕ေသာပညာရွင္မ်ားက ေတြခဲ႔ ျမင္ခဲ႔ၾကသည္ ၊ သုိ႔ေသာ္ အနက္ အဓိပၸါယ္ မဖြင္႔ဆုိခဲ႔ၾကေပ။

ယင္းေနာက္တြင္ကား အာနႏၵစျႏၵမင္းေက်ာက္စာႏွင္႔ ပက္သက္၍ ေဆာင္းပါးေရးသူ အေတာ္မ်ားမ်ား ေပၚေပါက္ခဲ႔ၾကၿပီးျဖစ္ပါသည္။ မြန္ဘုိေကသည္ ယဥ္ေက်းမႈစာေစာင္တြင္ “သွ်စ္ေသာင္း ဘုရားမွ သကၠတေက်ာက္ စာတုိင္” ေခါင္းစဥ္ျဖင္႔လည္းေကာင္း၊ ဆရာႀကီးမင္းသု၀ဏ္ ၁၉၅၁-၅၂ ႏွစ္ထုတ္ ဓည၀တီမဂၢဇင္းတြင္ “အာနႏၵစႏၵ ရ-ရွစ္ ရာစုေခတ္ ရခုိင္မင္းတစ္ပါး” ေခါင္းစဥ္ျဖင္႔လည္းေကာင္း ေဆာင္းပါးမ်ားေရး သားခဲ႔ၾကသည္။

ဦးေအာင္သာဦးလည္း ၁၉၆၆ ခုႏွစ္ထုတ္ ရခုိင္ယဥ္ေက်းမႈစာေစာင္အတြဲ(၁) အမွတ္(၁)တြင္ အာနႏၵစျႏၵ မင္းေက်ာက္စာႏွင္႔ ပက္သက္၍ “ေ၀သာလီ” တြင္ ေဆာင္းပါးကုိေရးခဲ႔သည္ဟု သိရသည္။ မႏၱေလး၀ိဇၨာသိပၸံ တကၠ သုိလ္ ပါဠိဌာနမွ ဆရာႀကီးဦးျမင္႔ေဆြ(သကၠတ)သည္ ၁၉၆၈ ခုႏွစ္ တတိယအႀကိမ္ ေျမာက္ သုေတ သန ေဆြးေႏြးပြဲ တြင္ ဤအာနႏၵစျႏၵမင္းေက်ာက္စာအေၾကာင္းကုိ စာတမ္းဖတ္ခဲ႔သည္ဟု သိရၿပီး ယင္းစာ တမ္းကုိ ၁၉၆၉ ခုႏွစ္ စက္တဘၤာလတြင္ထုတ္ေ၀ေသာ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏုိင္ငံ စာေပႏွင္႔ လူမႈေ ရးသိပၸံ ဂ်ာနယ္ အတြဲ ၂ အမွတ္ ၃ တြင္ အာနႏၵစျႏၵသကၠတေက်ာက္စာ ေခါင္းစဥ္ျဖင္႔ ေဖၚျပ ထား သည္ကုိေတြ႔ ရပါသည္။ ယင္းေနာက္ ဆရာႀကီး ဦးစံ သာေအာင္သည္ ဂၽြန္စတင္၏ အဂၤလိပ္လုိ ေရးထားေသာ အာ နႏၵစျႏၵေက်ာက္မူ ကုိ အေျခခံကာ “အာနႏၵစျႏၵရွစ္ရာစု ရခုိင္ေ၀သာလီမင္း” စာအုပ္ကုိ ၁၉၇၅ ခုႏွစ္တြင္ ထုတ္ေ၀ခဲ႔ပါသည္။

ဤေဆာင္းပါးတြင္ အဓိက တင္ျပလုိသည္မွာ ေရွးေရွးက အာနႏၵစျႏၵမင္းေက်ာက္စာကုိ ဖတ္ခဲ႔ၾကေသာ ေရးသား ခဲ႔ၾကေသာ ပညာရွင္မ်ားသည္ ဂၽြန္စတင္၏ အဂၤလိပ္လုိ ဘာသာျပန္ေရးသားထားသည့္ စာေၾကာင္းေရ (၇၁)ေၾကာင္းအေပၚမွာသာ အယူအဆအမ်ိဳးမ်ိဳးျဖင္႔ ေ၀ဖန္ေရးသား တင္ျပၾကၿပီး ေအာက္ဆုံးစာေၾကာင္းေရ (၇၂-၇၃)ကုိ ယေန႔ထိ ပါေမာကၡဂၽြန္စတင္ မွ အပ မည္သည့္ ပညာရွင္ တစ္ဦးတစ္ေယာက္မွ် အဓိပၸါယ္ဖြင္႔ဆုိ ေရးသားထားသည္ကုိ မေတြ႕ရေသး ေပ။ ထုိေၾကာင္႔ ေအာက္ဆုံးစာေၾကာင္းေရ (၇၂-၇၃) စာေၾကာင္းမ်ား၏ အဓိပၸါယ္ကုိ ဘာသာျပန္ မေရးသား ခဲ႔ၾက သည့္အတြက္ အာနႏၵ စျႏၵမင္း ေက်ာက္စာေရးထုိးခုႏွစ္ကုိ ခန္႔မွန္းၾကရာမွာ အိႏၵိယမွ ယေသာ၀ါရမန္ ေက်ာက္စာႏွင္႔ လက္ေရးလက္သား အတူတူျဖစ္သည္ဆုိၿပီး ထုိေက်ာက္စာႏွင္႔ မေရွးမေႏွာင္းတြင္ ေရးထုိးခဲ႔လိမ္႔မည္ဟု ခန္႔မွန္းေရး သားၾကသည္ကုိ ေတြ႔ရသည္။ ဂၽြန္စတင္စာတမ္းကုိ ဘာသာျပန္ခဲ႔ၾကေသာ ပါေမာကၡ ဆာရစ္ခ်စ္ဘန္း ႏွင္႔ ပါေမာကၡ ဂ်ီအိပ္(ခ်)လုပ္(စ္)တုိ႔က ( 700-709 A.D) အိႏၵိယေက်ာက္စာ၀န္ေဟာင္း ေဒါက္တာဆာကားက (720-729 A.D) ဆရာႀကီး ဦးစံသာေအင္က လည္း (705-714 A.D) ဟု အမ်ိဳးမ်ိဳးခန္႔မွန္းေရးသားၾကေပသည္။ အာနႏၵစျႏၵေက်ာက္စာ ေအာက္ဆုံးတြင္ စာ ေၾကာင္းတုိ ႏွစ္ေၾကာင္း ျဖစ္ေသာ စာေၾကာင္းေရ(၇၂-၇၃) ကုိ ေအာက္တြင္ ေဖၚျပထားသည္။ (ပုံ-၁)



(ပုံ-၁)

အာနႏၵစျႏၵေက်ာက္တြင္ ေအာက္ဆုံး၌ စာေၾကာင္းတုိ ႏွစ္ေၾကာင္းေရးထုိးပါရွိသည္ကုိ ပါေမာကၡဂၽြန္စတင္၏ “Some Sanskrit Inscriptions of Arakan” စာတမ္းတြင္ ေအာက္ပါအတုိင္း ေရးသားထားသည္ကုိ ေတြ႔ရေပ သည္။ အာနႏၵစျႏၵမင္းေက်ာက္စာေၾကာင္းေရ (၇၂-၇၃)ကုိ ပါေမာကၡဂၽြန္စတင္မွ သကၠတဘာသာေရးသားထားသည္ကုိ အဂၤလိပ္အကၡရာျဖင္႔ ေအာက္ပါ အတုိင္း ေရးသားထားသည္။ (ပုံ၂)ရႈ



(ပုံ-၂)

ဂၽြန္စတင္၏ “Some Sanskrit Inscriptions of Arakan” စာတမ္းတြင္ အာနႏၵစျႏၵေက်ာက္စာကုိ အဂၤလိပ္ ဘာသာျပန္ရာ၌ စာေၾကာင္းခ်င္းမဟုတ္ဘဲ ဂါထာအပုိဒ္လုိက္သာ ေရးသားျပန္ဆုိထားသည္ကုိ ေအာက္ဆုံး ဂါထာမ်ားျဖစ္ေသာ ဂါထာ(၆၃-၆၄-၆၅) အား ေတြ႔ရပုံ



(ပုံ-၃)

အာနႏၵစျႏၵ ရွစ္ရာစု ရခုိင္ေ၀သာလီမင္း စာအုပ္ကုိ ေရးသားခဲ႔ေသာ ဆရာႀကီးဦးစံသာေအာင္သည္ ဂၽြန္စတင္၏ “Some Sanskrit Inscriptions of Arakan” စာတမ္းပါ ေအာက္ဆုံးစာေၾကာင္းတုိ ႏွစ္ေၾကာင္းကုိ ျမင္ေတြ႔ခဲ႔ သူလည္းျဖစ္သည္။ သုိ႔ရာတြင္ ဆရာႀကီးသည္ ထုိေအာက္ဆုံးစာေ ၾကာင္း မ်ားျဖစ္ေသာ (၇၂-၇၃) ကုိ “ ဤေက်ာက္စာ၏ေအာက္၌ ယင္းေခတ္ေနာက္ပုိင္း ၁၀ ရာစုက လက္ေရးမ်ိဳးႏွင္႔ ေရးထုိးထားေသာ စာေၾကာင္းတုိ ၂ ေၾကာင္းကုိေတြ႔ရသည္။ မည္သည့္ရည္ရြယ္ခ်က္ျဖင္႔ ယင္း စာေၾကာင္းမ်ား ေရးထုိးထားသည္ကုိမသိေပ” ဟု မွတ္ခ်က္ျပဳခဲ႔သည္ကုိ ေတြ႔ရသည္။ (ပုံ-၄) ရႈ



(ပုံ-၄)

အာနႏၵစျႏၵေက်ာက္စာ ေအာက္ဆုံးစာေၾကာင္းတုိ ႏွစ္ေၾကာင္းကုိ ေဖၚထုတ္တင္ျပျခင္း



(ပုံ-၅)

အာနႏၵစျႏၵေက်ာက္စာ ေအာက္ဆုံးစာေၾကာင္းမ်ားျဖစ္ေသာ စာေၾကာင္းေရ (၇၂-၇၃)ကုိ ပုံမွာျမင္ရသည့္ အတုိင္း ေက်ာက္စာပါ အကၡရာစာလုံးမ်ားကုိ ကြန္ပ်ဴတာျဖင္႔ အေပၚမွ ထပ္၍ေရးၿပီး ခြါခ်လုိက္ေသာအခါ ေက်ာက္စာပါ အကၡရာစာလုံးမ်ားကုိ ရလာပါသည္။ (ပုံ-၅) ရႈ

စာေရးသူသည္ အေပၚမွထပ္ကာ ေရးကူး ခြါခ်လုိက္ၿပီး ရလာေသာ အကၡရာစာလုံးမ်ားကုိ ယေန႔သုံး အကၡရာမ်ားျဖင္႔ ဖလွယ္ထားသည္ကုိ (ပုံ-၆) လက္၀ဲဘက္ပါအတုိင္းရလာေပသည္။ ပါေမာကၡဂၽြန္စတင္ မွ အာနႏၵ စျႏၵမင္းေက်ာက္စာ၏ ေအာက္ဆုံးစာေၾကာင္းမ်ားျဖစ္ေသာ စာေၾကာင္းေရ(၇၂-၇၃) သကၠတ လုိ အဂၤလိပ္အကၡရာျဖင္႔ ေရးသားထားသည္ကုိ ယေန႔သုံးအကၡရာျဖင္႔ ဖလွယ္လုိက္ေသာအခါ (ပုံ-၆) လက္ယာဘက္ပါအတုိင္း ရလာေပသည္။



(ပုံ-၆)

ဤကဲ႔သုိ႔ ပါေမာကၡဂၽြန္စတင္၏ အဂၤလိပ္လုိေရးသားထားေသာ သကၠတမူကုိ ယေန႔သုံးအကၡရာျဖင္႔ ဖလွယ္ထားသည့္မူႏွင္႔ စာေရးသူဦးေမာင္ျဖဴ(ႀကီြတဲကၽြန္း)မွ ေက်ာက္စာပါ သကၠတဘာသာျဖင္႔ ေရးသားထားေသာ အကၡရာမ်ားကုိ ယေန႔သုံးအကၡရာမ်ားျဖင္႔ ဖလွယ္ၿပီး ရလာေသာ စာလုံးမ်ား၏ အဓိပၸါယ္ကုိ သိရွိေစဖုိ႔အတြက္ သကၠတ အဘိဓါန္ က်မ္း ၊ ပါဠိအဘိဓါန္က်မ္းမ်ားျဖင္႔ ညိွယူလုိက္ေသာအခါ

စာေၾကာင္း(၇၂) ပါ “သီရိကီကၱိသံပုရဏၰ၀ိဇယ” ကုိ အဓိပၸါယ္ေဖၚေသာ္

သီရိ=က်က္သေရရွိစြာ၊

ကီကၱိ=ေပၚလြင္ထင္ ရွား၍၊

သံပုရဏၰ=ျပည့္စုံစြာ ၊

၀ိဇယ= ျပီးေျမာက္ေအာင္ျမင္သတည္း။

တစ္ဆက္စပ္တည္းဆုိလွ်င္ (က်က္သေရရွိစြာ ေပၚလြင္ထင္ရွား၍ ျပည့္စုံစြာ ၿပီးေျမာက္ေအာင္ျမင္သတည္း) ဟု အဓိပၸါယ္ကို ေဖၚယူရရွိေလသည္။

စာေၾကာင္းေရ(၇၃)

“ဧကာဒႆမေဗၵ” =ဧက+ဒႆ ၊စာလုံးႏွစ္လုံးကုိ ေပါင္းစပ္ထားေသာစကားလုံးျဖစ္ေပသည္။

“ဧက” သည္ တစ္(၁) ၊

“ဒႆ” သည္ တစ္ဆယ္(၁၀)

ထုိေၾကာင္႔ တစ္ ႏွင္႔ တစ္ဆယ္ကုိ ေပါင္းလွ်င္ ဧကာဒႆမ = တစ္ဆယ္႔တစ္ (၁၁) ဟူေသာ အဓိပၸါယ္ကုိ ေဖၚယူရရွိ ေလသည္။ (ပုံ-၇)ရႈ



(ပုံ-၇)

ဤ (၁၁) ဂဏန္းသည္ မည္သည့္ဂဏန္းနည္း၊ ေက်ာက္စာေရးထုိးခုႏွစ္လား ၊ ေက်ာက္စာေရးထုိး ခုႏွစ္ ဆုိ လွ်င္ ေရွးေခတ္ရခိုင္ျပည္တြင္ မည္သည့္ သကၠရာဇ္နည္း သာသနာသကၠရာဇ္လား၊ ေကာဇာသကၠရာဇ္ လား ဆန္းစစ္ သုေတသနျပဳဖုိ႔လုိလာၿပီ။ ထုိ(၁၁) ဟူေသာဂဏန္းကုိ အနီးစပ္ဆုံးအေျဖမွန္ တစ္ခုရရွိဖုိ႔ အတြက္ အာနႏၵစျႏၵမင္းေက်ာက္စာမွ ဂါထာမဟုတ္ဘဲ စကားေျပတစ္ပုဒ္ကုိ စတင္ေျခရာခံမိပါသည္။ ထုိဂါထာပုိဒ္တြင္ ေရးထားသည့္ စာသားတစ္ခု၏ အဓိပၸါယ္ကား ( အာနႏၵစျႏၵမင္းသည္ မိမိ၏ ကုိယ္ပုိင္ ဥစၥာျဖင္႔ မင္းျဖစ္သည့္ ပထမႏွစ္မွစ၍ န၀မႏွစ္ေျမာက္သည္အထိ ဘာသာေရး၊လူမႈေရးမ်ားကုိ လုပ္သည္) ဟု စာတစ္ေၾကာင္း ပါ ရွိေပ သည္။ (ပုံ-၈ ရႈပါ)



(ပုံ-၈)

အထက္ပါ စကားရပ္အတုိင္းဆုိလွ်င္ အာနႏၵစျႏၵမင္းႀကီးသည္ ေက်ာက္စာ ေရးထုိးသည့္ အခ်ိန္တြင္ နန္း သက္(၉)ႏွစ္ရွိေနၿပီးျဖစ္ေၾကာင္း ေပၚလြင္ထင္ရွားေနပါသည္။ သူသာ ေက်ာက္စာေရးထုိးခ်ိန္တြင္ နန္းသက္ (၂၀) ရွိေနမည္ဆုိပါက (မင္းျဖစ္သည့္ပထမႏွစ္မွ ႏွစ္ဆယ္ႏွစ္ေျမာက္သည္အထိ) ဟု မလြဲမေသြ ေရးထုိး ခဲ႔ျဖစ္ေပသည္။ ယခုေသာ္ (မင္းျဖစ္သည့္ပထမႏွစ္မွ န၀မႏွစ္ေျမာက္သည္အထိ) ေရးထားေသာေ ၾကာင္႔ ေက်ာက္စာေရးထုိးခ်ိန္တြင္ အာနႏၵစျႏၵမင္းႀကီးသည္ ဧကန္အမွန္ နန္းသက္(၉)ႏွစ္ ျဖစ္ေနေသာေၾကာင္႔သာ ဤသုိ ႔ေရးထုိးခဲ႔ျခင္းျဖစ္ေပသည္။

ေက်ာက္စာေအာက္ဆုံးတြင္ (၁၁-ခု) ဟုေရးထုိးျခင္းမွာ အိႏၵိယတြင္ သက သကၠရာဇ္ၿဖိဳ (78 A.D) ႏွင္႔ ေခတ္ျပိဳင္ ကုိက္ညီေသာ ရခုိင္ရာဇ၀င္လာ သူရိယ စိၾတမင္းသကၠရာဇ္ (၆၂၂) ကိန္းကုိ ၿဖိဳၿပီးေရတြက္ လာေသာ (၅၆၂)ကိန္း ကုိ သီရိစျႏၵမင္းသည္ (၂)အၾကြင္းထားကာ သကၠရာဇ္ၿဖိဳခဲ႔ သည္ကုိ ရခုိင္သမုိင္း ရာဇ၀င္ေလ႔ လာသူတုိင္း သိရွိၾကၿပီးျဖစ္ေပသည္။ ရခုိင္ရာဇ၀င္လာ ေနာက္ဆုံးသကၠ ရာဇ္ၿဖိဳ ခဲ႔သည့္ သီရိစျႏၵမင္းႏွင္႔ ေက်ာက္စာလာ အာနႏၵစျႏၵ မငး္၏ဖခင္ ဓမၼစျႏၵမင္း သုိ႔မဟုတ္ အာနႏၵစျႏၵမင္း သကၠရာဇ္ၿဖိဳမႈ တုိ႔ႏွင္႔ တုိက္ဆုိင္ေနေပသည္။ ရခုိင္ရာဇ၀င္လာ သူရိယစိၾတမင္း ၆၂၂ ကုိ ၿဖိဳခြင္းၿပီး ေရတြက္လာေသာ ၅၆၂ သကၠရာဇ္ကုိ ၂ခုၾကြင္းထား ၿဖိဳသည္ ႏွင္႔ အာနႏၵစျႏၵမင္းနန္းတက္ သကၠရာဇ္ (၂) ဂဏန္းသည္လည္း တုိက္ဆုိင္စြာပင္ တူညီေနေပသည္။ ထုိေၾကာင္႔ ရခုိင္ရာဇ၀င္လာ သူရိယစိၾတမင္းမွ ေရတြက္လာေသာ သကၠရာဇ္ ၅၆၂ ကုိ ေက်ာက္စာပါ အာနႏၵစျႏၵမင္း အၾကြင္း (၂) ထားကာ ျဖိဳျခင္းေလာ ၊ သုိ႔မဟုတ္ သူ၏ ဖခင္ ဓမၼစျႏၵမင္း ၿဖိဳျခင္းေလာ႔၊ ဓမၼစျႏၵမင္းသကၠရာဇ္ၿဖိဳၿပီးခ်င္း နတ္ရြာစံကာ အာနႏၵစျနၵမင္း သကၠရာဇ္ ၂ တြင္ နန္းတက္ျခင္းေလာ႔ ထုိမင္းႏွစ္ပါး၌ တစ္ပါးပါးသည္ သကၠရာဇ္ျဖိဳခဲ႔ရမည္ျဖစ္သည္။ ၿဖစ္ႏုိင္ေျခ အမ်ားဆုံး သကၠရာဇ္ခဲ႔မည့္မင္းမွာ အာနႏၵစျႏၵမင္း သာျဖစ္ေပသည္။ အဘယ္ေၾကာင္႔ဆုိေသာ္ ရခုိင္ ရာဇ၀င္လာ သကၠရာဇ္ ၅၆၂ ကုိ ၿဖိဳေသာ သီရိစျႏၵမင္းမွာ သဂၤါယနာတင္သည္ဟုလည္း ေဖၚျပသည္။ အာနႏၵစျႏၵမင္း ေက်ာက္စာဂါထာအပုိဒ္ ၅၀ တြင္လည္း သူေတာ္ေကာင္းတုိ႔ မွီခုိလဲေလ်ာင္းရာ ဘုရားရွင္၏ သူေတာ္ေကာင္း တရားက်မ္းဂန္မ်ားကုိ အေျမာက္အျမားေရးကူးသည္ဟု ေရးထုိးပါရွိသည္က တုိက္ဆုိင္ေ နေ သာေၾကာင္႔ ျဖစ္ပါသည္။ အာနႏၵစျႏၵမင္းေက်ာက္စာတြင္ ဓမၼစျႏၵမင္း၏ စြမ္းေဆာင္ခ်က္မ်ားမွာ ေျပာပေလာက္ေအာင္ ေရးသားေဖၚထားမႈ မ်ားမ်ားစားစား မပါရွိေပ၊ ဘုန္းက်က္သေရရွိေသာ မင္း နန္းစံ ၁၆ ႏွစ္ဟု သာမန္ေလာက္သာ ေရးထုိးေဖၚျပသည္ကုိေတြ႔ရသည္။

ဓမၼစျႏၵမင္း သကၠရာဇ္ၿဖိဳၿပီး ၂ ခုၾကြင္းထား နတ္ရြာစံခဲ႔ေသာ္ ယင္းႏွစ္ အာနႏၵစျႏၵမင္း နန္းတက္သည့္ႏွစ္ျဖစ္ရေပမည္။ သုိမဟုတ္ ၅၆၂ ကုိ အာနႏၵစျနၵမင္းႀကီးသည္ သကၠရာဇ္ၿဖိဳၿပီး ၂ ခုၾကြင္းထားကာ စတင္ ေရတြက္လာျခင္း ျဖစ္ေပမည္။ ထုိေၾကာင္႔ အာနႏၵစျႏၵမင္းေက်ာက္စာတြင္ မင္းႀကီး ၏ နန္းစံ(၉) ႏွစ္ သကၠရာဇ္္ (၁၁-ခု)တြင္ ေကာ်က္စာေရးထုိးျခင္းျဖစ္သည္ဟု တြက္ယူမည္ဆုိလည္း မယုတ္မလြန္ ျဖစ္ပါလိမ္႔သည္။ ထုိိေၾကာင္႔ ေက်ာက္စာေရးထုိးၿပီးခ်ိန္တြင္ အာနႏၵစျႏၵမင္းႀကီးသည္ ေက်ာက္စာေရထုိးၿပီးစီးႏွစ္ကုိ ( ဧကာဒႆမေဗၵ=၁၁) ဟု ေရးထုိးျခင္းျဖစ္ပါလိမ္႔မည္္၊ ထုိ(၁၁) ဂဏန္းမွ ေရတြက္လာေသာ သကၠရာဇ္သည္ ယေန႔ရခုိင္တုိ႔ သုံးစြဲေနေသာ ေကာဇာသကၠရာဇ္ဟု ယူဆပါေၾကာင္း ေရးသား တင္ျပလုိက္ရေပသည္။

ေမာင္ျဖဴ (ႀကြီတဲကၽြန္း)

အယနာစာပီအဖြဲ႔(ရန္ကုန္)

Comments