Skip to main content

Featured

မာဂီစံ ( ရခိုင်သက္ကရာဇ်)

မာဂီစံ ( ရခိုင်သက္ကရာဇ်) *************************** မာဂီစံ ဆိုသည်မှာ "မာဂီစံ= မာဂ်စံ= မာဂ်သံ= ရခိုင်နှစ်= ရခိုင်သက္ကရာဇ်" ကို ခေါ်ဝေါ်သော စကားရပ်ဖြစ်သည်။ မြန်မာ့ပညာရှင်တစ်ချို့က “မာဂီစံ” ဝေါဟာရ ဖြစ်ပေါ်လာပုံမှာ ရခိုင်-မြန်မာများကို ဘင်္ဂလီများက “မာဂ် ၊ မောဂ် ၊ Magh, Mogh” မြန်မာဟု ခေါ်ကြောင်း၊ D.GE.Hall က ဆိုထားသည်။ “မာဂီစံ” သက္ကရာဇ်ဟူသည် ဘင်္ဂလားအရှေ့ ပိုင်း စစ်တကောင်းနယ်သုံး သက္ကရာဇ်ဖြစ်ပြီး၊ “မာဂီစံ” သက္က ရာဇ် သည် “ 638 A.D” တွင် စတင်ပါသည်။ “ စံ ” ဆိုသည်မှာ ပါဠိဘာသာ “သံ၀စ္ဆရာ= နှစ်”၊ ဟူသော အစ စာလုံး “သံ” ကို နာဂရီ အသံဖြင့် “စံ” ဟု ယူထား သောကြောင့် ဖြစ်သည်၊ ဟု ဦးမောင်မောင် ညွန့် (မန်းတက္ကသိုလ်) က သုတရိပ်မြုံ စာရဂုံ [ မြန်မာ စာပေနှင့် စာပေဝေဖ န်ရေး၊ သမိုင်းနှင့် အတ္ထုပ္ပတ္တိ စာကြည့်တိုက်ပညာ ပါဠိနှင့် ပိဋကတ်စာပေ] စာအုပ်မှာ ရေးသားဖေါ် ပြထားတာကိုတွေ့ရသည်။ ပါဠိ = သံ၀စ ္ဆရာ= နှစ် သက္ကတ= သံမွတ်သရာ= နှစ် ** “မာဂီစံ”သက္ကရာဇ်ဟူသည် ဘင်္ဂလားအရှေ့ပိုင်း စစ်တကောင်းနယ်သုံး သက္ကရာဇ်ဖြစ်သည်ဟု ဆိုသည်ကို လက်ခံပါသည်။ “မာဂီစံ” သက္ကရာဇ် ဖြစ်ပေါ်သောအချိန် အေဒီ 638 သည် ရခိုင်ဝေသာလီခေတ် အာနန္ဒစန

ရခိုင္သဒၵါနည္းကို သိခ်င္ရင္ ဒီက်မ္းမွာေတြ႔ႏိုင္မယ္ထင္ပါတယ္.. ေရးနည္း ဖြဲ႔နည္း ရခုိင္ သွ်င္မဟာသီလဝံသ ဂဝိဂႏၶက်မ္း

ရခိုင္သဒၵါနည္းကို သိခ်င္ရင္ ဒီက်မ္းမွာေတြ႔ႏိုင္မယ္ထင္ပါတယ္.. ေရးနည္း ဖြဲ႔နည္း

ရခုိင္ သွ်င္မဟာသီလဝံသ
ဂဝိဂႏၶက်မ္း
*********

https://drive.google.com/file/d/1_vUgqHoFufFxnD2M1Stdt0L_Q2ESx_Go/view?usp=drivesdk

" ရခိုင္ အသွ်င္သီလဝံသ "
~~~~~~~~~~~~~
ရခိုင္စာေပေလာကတြင္ အသွ်င္သီလဝံသဟူေသာ ဘြဲ႔အမည္တူျဖင့္ က်မ္းျပဳရဟန္းစာဆိုေတာ္ ႏွစ္ပါးရွိခဲ႔ပါသည္ တစ္ပါးက ေလးျမိဳ႕ေခတ္ ေအဒီ ၁၄၁၈ ခုႏွစ္က ကဝိကဏၬပါသ ကဝိဂႏၶ က်မ္းကိုေရးသားျပဳစုခဲ႔ေသာ အသွ်င္သီလဝံသျဖစ္ျပီး တစ္ပါးက ေျမာက္ဦးေခတ္အကုန္ ေအဒီ ၁၇၉၉ ခုႏွစ္က နိဗၺာန္ၾသဇာလကၤာႏွင့္ စကားေျပက်မ္းကို ေရးသားျပဳစုခဲ႔ေသာ ဒြါရာဝတီေတာင္ခြင္တန္း အသွ်င္သီလဝံသတို႔ျဖစ္ၾကသည္
ယခုတင္ျပလိုေသာ ဆရာေတာ္မွာ ကဝိကဏၬပါသက်မ္းျပဳစာဆို အသွ်င္သီလဝံသပင္ျဖစ္သည္
အဆိုပါ ရခိုင္က အသွ်င္သီလဝံသသည္ အင္းဝက အသွ်င္သီလဝံသႏွင့္ အသွ်င္ရ႒သာရတို႔ထက္ အလြန္ေရွးက်ေသာ ဆရာေတာ္တစ္ပါးျဖစ္သည္ ဆရာေတာ္သည္ ရခိုင္ ျမန္မာစာေပေလာကအတြက္ ဂုဏ္ယူဖြယ္ရာ သမိုင္းမွတ္တိုင္ႀကီးအျဖစ္ ကဝိကဏၬပါသ ကဝိဂႏၶက်မ္းကိုေရးသားေတာ္မူခဲ႔သည္ ယင္းက်မ္းသည္ကား ရခိုင္ျမန္မာစာေပေလာကအတြက္ အလြန္ေက်းဇူးမ်ားေသာ က်မ္းတစ္က်မ္းလည္းျဖစ္ခဲ႔သည္ ရာဇာဝသတိနိဒါန္းက်မ္းကိုလည္း ေရးသားျပဳစုခဲ႔ပါေသးသည္
ပ်ိဳ႕ကဗ်ာ လကၤာ ရတု ေရးဖဲ႔မွဳႏွင့္ပတ္သတ္လာလွ်င္ အင္းဝက အသွ်င္သီလဝံသႏွင့္ အသွ်င္ရဌသာရတို႔ကိုသာ လူသိမ်ားၾကျပီး ရခိုင္ဆရာေတာ္အသွ်င္သီလဝံသကိုမူ သိသူအလြန္နည္းပါးသည္ ဆရာေတာ္သည္ ပ်ိဳ႕ကဗ်ာ လကၤာ ရတု ေရးသားစပ္ဆိုရာတြင္ အလြန္ေရွးက်ေသာ ဆရာေတာ္တစ္ပါးျဖစ္ေၾကာင္းကို ပုဂံဝန္ေထာက္ဦးတင္က သူ၏ ကဗ်ာဗႏၶသာရက်မ္း စတုတၳအႀကိမ္ စာ၃၁၅ တြင္ "ရခိုင္ သွ်င္သီလဝံသႏွင့္ အမတ္ဥႆလင္းစားတို႔ေရးသားဆံုးမစာ လကၤာမ်ားပါသည္ ထိိုပုဂၢိဳလ္မ်ားမွာ စာဆိုပညာရွိခ်ည္းပင္တည္း ျမန္မာဘာသာ ကဗ်ာလကၤာမ်ားမွာ သ်ွင္ရ႒သာရ သွ်င္သီလဝြသတို႔က အစျပဳသည္ဟူ၍ အယူရွိေသာ အခ်ိဳ႕မ်ိဳးတူ မ်ိဳးျခားမ်ားသည္ သည္စာရွိသည္ကို သတိထားဟန္မတူ" ဟူ၍ ရခိုင္စာဆိုပညာရွင္မ်ား၏ စာကဗ်ာေရးဖဲြ႔မွဳ ေရွးက်ေၾကာင္းကို ေထာက္ျပခဲ႔ပါသည္
(ဆက္လက္ေဖာ္ျပပါမည္)
ဒြါရာဝတီအသွ်င္ကုသလ၏ သံတြဲသမိုင္းက ေဖာ္ျပပါသည္။



" ရခိုင္ အသွ်င္သီလဝံသ ၂ "

______________________

ရခိုင္ဆရာေတာ္အသွ်င္သီလဝံသသည္ ကဝိကဏၬပါသ ကဝိဂႏၶက်မ္းကို ေရးသားၿပီးစီးေသာႏွစ္မွာ ရခိုင္ေကာဇာ ၇၈၀ ေအဒီ ၁၄၁၈ ကျဖစ္ပါသည္ အင္းဝက အသွ်င္သီလဝံသကို မေမြးဖြားမီ ၃၅ ႏွစ္ခန္႔က ဤက်မ္းကိုေရးသားျပဳစုၿပီး ျဖစ္ေနပါသည္ အသ်ွင္ရ႒သာရထက္ ႏွစ္ေပါင္း ၅၀ ခန္႔ႀကီးပါသည္ 

ဆရာေတာ္သည္ ပ်ိဳ႕ကဗ်ာ လကၤာ ရတုမ်ားကို အလြန္ေျပာင္ေျမာကိစြာေရးဖဲြ႕နိဳင္ရံုမက ကဝိကဏၬပါသ ကဝိဂႏၶက်မ္းကိုပင္ ေရးသားေတာ္မူခဲ႔သည္ အဆိုပါက်မ္းကိုပင္ ေႏွာင္းေခတ္ဆရာတို႔က ကဝိပါသဏၬက်မ္းဟူ၍လည္းေကာင္း ကဝိဗႏၶဳပါသွ်က်မ္းဟူ၍လည္းေကာင္း အေခၚကဲြျပားေၾကာင္းေတြ႔ရွိရသည္ 

အဓိပၸါယ္ဖြင့္ရေသာ္ ကဝိ=ပညာရွိ ဂႏၶ=ရနံ႔ ပညာရွိဟူေသာရန႔ံျဖင့္သင္းပ်ံ႕ေစမွဳကို ျဖစ္ေစနိဳင္သည္ဟု အဓိပၸါယ္ရသည္ ကဝိကဏၬပါသက်မ္းအမည္ရပံုမွာလည္း ကဝိ=ပညာရွိ ကဏၬ=လည္ပင္း ပါသ=ေက်ာ့ကြင္း ပညာရွိတို႔လည္ပင္းကို ေက်ာ့ကြင္းျဖင့္ ရစ္ပတ္ဖမ္းမိေစႏိုင္သည္ဟုဆိုရေလာက္ေအာင္ ပညာရွိတို႔ကို ဆြဲေဆာင္နိဳင္စြမ္းရွိေသာ က်မ္းဟုအဓိပၸါယ္ရပါသည္


Credit > စာ .. ပံု Mrat than hlaing
ေပမူ တခ်ိဳ႕.. U KyawKhine

Comments